We zien in recente jaren een sterke toename aan rechtszaken tegen nationalistische en populistische groepen. Het lijkt erop dat de gevestigde orde nog steeds de opkomst van de rechterflank in al haar vormen vreest. Want ondanks dat het populisme, conservatisme en ander reactionair gedachtegoed niet even prominent meer is, als het dat was in 2016 rond Trump en de migratiecrisis, hebben zij in Europa electoraal nog steeds langzaam aan terrein gewonnen en zijn onze standpunten over migratie, islam en cultuur redelijk ingeburgerd in het dagelijks discours.

Het kan niet gezegd worden dat de cultuurinstanties of media nu echt hierin meegaan. Eerder het tegenovergestelde. De links-liberale boodschap dreunt steeds luider en steeds eenzijdiger vanaf de top van de instituten. Maar in de volksmond, in de populaire cultuur en op het stembiljet schuift het toch steeds een beetje verder op richting populisme. Zowel op rechts als op links moet gezegd worden, maar vooral rechts populisme. De marges beginnen electoraal te dun te worden in sommige plaatsen om het te negeren. In Nederland is er al een coalitie van 5 a 6 partijen nodig om populisten buiten de deur te houden. In België moet de ganse oppositie zich verenigen om een meerderheidsregering van Vlaams Belang en N-VA te voorkomen.

De media is overduidelijk niet genoeg om de bevolking in het gareel te houden, dus grijpt men naar zwaardere middelen. De rechtbank is altijd een instrument van de status quo geweest, het voert immers de weten uit die de gevestigde orde voorschrijft. En nu wordt het als werkelijk wapen ingezet ter verdediging van de machthebbers. Alleen al in de lage landen hebben we in recente jaren de zaak Wilders gehad, die recent in hoger beroep wederom schuldig is bevonden. Op een nogal frappante ten laste legging. Het feit dat belediging een misdaad wordt gevonden is op zichzelf belachelijk. Hoe kan men ooit een eerlijke gedachtewisseling hebben als belediging een misdaad is? Wat beledigend wordt gevonden is volledig subjectief. Humor kan aanstootgevend zijn. De waarheid is vaker dan niet aanstootgevend. Het uitdagen van de geldende mores van een maatschappij wordt door de meerderheid altijd ervaren als beledigend. Denk aan Socrates, denk aan Martin Luther. Het Nederlandse karakter wordt gekenmerkt door een enorme eigenwijsheid en weigering dingen zomaar aan te nemen. Ons land is gegrond op de uitdaging van gevestigde normen, gesmeed in 80 jaar religieuze oorlog. Zeker hierdoor zou het feit dat iets aanstootgevend is volstrekt nietszeggend moeten zijn. 

Maar onder ditzelfde voorwendsel van belediging worden ook Schild & Vrienden en Voorpost voor het gerecht gesleept. Schild & Vrienden voor beledigende memes en Voorpost voor het zogenaamd beledigen en aanzetten tot haat tegen de Islam. De relevantie van de statuur van de groep of de persoon wordt steeds kleiner. Recent werd bekend dat het Nederlandse Openbaar Ministerie de politicus voor een dag, Géza Hegëdus, gaat vervolgen voor belediging en aanzetten tot haat. De rechtbank wordt steeds duidelijker een partijdig wapen van de gevestigde orde om al het onwelgevallige geluid in de kiem te smoren. Klein of groot. Maar erger nog, de rechter verstoort het democratische proces. De voorgenoemde rechtszaken in Nederland en Vlaanderen hebben duidelijk als inzet om uiteindelijk het Vlaams Belang en de PVV, de grootste populistische groepen, ten val te brengen. Wat de kiezer daar verder ook van moge vinden.

Dit is overigens een verschijnsel dat we ook in andere delen van Europa zien. Zo is Generation Identitaire in Frankrijk recent verboden door de rechter. In Oostenrijk zijn er ook opeenvolgende pogingen de identitairen te verbieden, en in Duitsland heeft de politieke partij Alternative für Deutschland constant last van rechtszaken en huiszoekingen die puur bedoeld zijn om hun electorale campagnes te verstoren en hun populairste leiders een smoezelig randje te geven.

De media was lang hét wapen van de elite tegen de bevolking, om ons tegen elkaar op te hitsen, de grote maatschappelijke problemen te verdoezelen en machtshebbers buiten schot te houden. Maar nu zijn de rechtbank en rechter verworden tot het nieuwste wapen van de elite tegen de bevolking. Het lange termijn effect van deze politieke bewapening van de rechter zal het verlies van vertrouwen in de rechtstaat zijn, wat populisme nog meer zal aanwakkeren. Niets wakkert wantrouwen onder de bevolking meer aan dan overduidelijk partijdige instituten. Hierom is vertrouwen in de media al historisch laag, en rechters worden nu al verweten allen D66’ers of Belgicisten te zijn.

Desondanks zal het korte termijn effect van deze rechtszaken desastreus zijn voor de organisatie van nationalisten en populisten. Hoe groot in aantal ook, zonder effectief leiderschap verandert er weinig. Wij moeten hier dan ook met hand en tand tegen vechten. Eerst kwamen ze voor de populisten, toen voor de conservatieven enzovoort…. U kent het riedeltje wel. Het is al langer tijd voor een Eenheidsfront tegen de links-liberalen en zeker nu. Want het begint met het vervolgen van de populisten, maar het zal zeker niet bij hen eindigen.