De patriottische partij Partij voor de Vrijheid, met lijsttrekker Geert Wilders, heeft een eclatante overwinning geboekt bij de landelijke verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer. Met 37 zetels is de partij ruim bovenaan geëindigd, gevolgd door de linkse combinatielijst van GroenLinks en de PVDA met 25 zetels, daarna de liberale VVD op 24 zetels en met 20 zetels wordt de nieuwe partij Nieuw Sociaal Contract van ex-CDA’er Pieter Omtzigt een van de grote partijen. De andere patriottische partij Forum voor Democratie, van partijleider Thierry Baudet, is van 8 naar 3 zetels teruggegaan. Er zijn in totaal 77,8 procent van de kiezers naar de stembus gegaan, een kleine procent minder dan bij de vorige stembusgang in 2021.

Vanwege het plotsklaps uiteenvallen van de regering Rutte 4 was er sprake van een korte verkiezingscampagne. Daarin viel de PVV op door in te spelen op de onvrede over de stijgende criminaliteit en de massale instroom door gelukszoekers. De partij werd de laatste weken met scherpe opvattingen over deze problematiek door steeds meer kiezers gezien als het beste antwoord. Ook de demonstraties tegen de rol van Zwarte Piet in het Sinterklaasfeest en voor Gaza hebben bijgedragen aan de winst van de patriottische partij. Geert Wilders wist zich als een alternatief te positioneren bij deze verkiezingen.

Het voormalige CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt haalt met zijn nieuwe partij maar liefst 20 zetels. De zeer gewaardeerde en vasthoudende volksvertegenwoordiger werd dit jaar uit zijn partij gepest en wist het Nieuw Sociaal Contract op te zetten. Met een klassiek christendemocratisch verhaal en zijn goede reputatie in de Tweede Kamer wordt hij met zijn formatie zomaar de vierde partij van het land.

Voor voormalig Eurocommissaris Frans Timmermans, van de combinatielijst van GroenLinks en de PVDA, is de uitslag van deze verkiezing een grote domper. Hoewel ze er in zetels op vooruit gaan, was Timmermans naar Nederland teruggekomen om hier Minister-president te worden. De campagne rondom klimaat en ongelijkheid sloeg redelijk aan, kreeg een flinke duw vanuit de grote media, maar trok vooral kiezers bij andere linkse partijen weg.

Ook bij de VVD zijn de druiven zuur, lijsttrekker Dilan Yesilgöz wist zich maar net staande te houden bij de debatten. De partij was onder Mark Rutte jarenlang de grootste, maar is nu slechts de derde in het rijtje. Tijdens de campagne zette men in op migratie, klimaat en armoede, met als boodschap dat er vanuit de VVD hiervoor werkbare oplossingen komen.

Geen gelukkige campagne was er voor de ploeg van Thierry Baudet, hoewel Forum voor Democratie talloze enthousiaste mensen blijft aantrekken en op het moment de grootste politieke ledenpartij van het land is. Met name de hetze vanuit de gevestigde media en het geweld van extreem-links blijken effect te hebben. Het lukte de partij onvoldoende om de opvattingen over immigratie, klimaat en het wokisme bij een groter publiek voor het voetlicht te brengen.