De verkiezingen van 26 mei komen er in snel tempo aan, en aangezien we in Vlaanderen naar de stembus moeten voor zowel Europees, regionaal Vlaams als nationaal ‘Belgisch’ parlement dreigen de Europese verkiezingen wat op de achtergrond te raken.  Toch worden dit wellicht historische Europese verkiezingen: die waarbij de rechts-nationalistische en rechts-conservatieve krachten, al dan niet versnipperd, wel eens de grootste stroming in het nieuwe Europese parlement zouden kunnen gaan vormen.  Welke zijn de vragen die rechtse rakkers best in het achterhoofd houden richting 26 mei?

1. Wat doet de AfD in Duitsland?

Met meer dan 80 miljoen inwoners is Duitsland het belangrijkste land om in het oog te houden.  Het is mede omdat rechtse nationalisten de voorbije decennia in Duitsland geen voet aan de grond kregen, dat ze er niet in slaagden in het Europese Parlement echt zwaar te wegen.  Dat lijkt nu grondig te gaan veranderen.  Een zege van de AfD kan tientallen nieuwe rechtse parlementsleden richting Straatsburg en Brussel sturen.  Maar: de AfD wordt fors bestreden door regering en leugenpers, én kampt met hardnekkige interne oorlogjes, waarbij de ‘radicalen’ met getrokken messen tegenover de ‘burgerlijken’ staan.  De AfD gaat dus goed scoren, maar hoe goed?  Dat blijft te bezien.  Zijvraag: slaagt de radikaal rechts-nationalistische partij NPD erin haar verblijf met één zitje in het Europese Parlement te verlengen?  Pogingen om de partij met een partijverbod en een kiesdrempel uit te schakelen zijn alvast mislukt.

2. Hoe groot wordt de Farage-vloedgolf in Groot-Brittannië?

Met 64 miljoen inwoners en een meerderheid pro-Brexit is Groot-Brittannië zonder meer het volgende belangrijke schouwtoneel.  Nadat Theresa May en de Conservatieve partij geweigerd hebben de Brexit af te leveren, is de volkswoede enorm, en betreedt Nigel Farage met zijn nieuwe Brexit-Partij het strijdtoneel.  Farage profiteert ruim van zijn associatie in de angelsaksische wereld met de Amerikaanse President Donald Trump, die hij samen met Steve Bannon aan het Witte Huis hielp.  Peilingen voorspellen een Farage-vloedgolf van tot 30%, en de totale ineenstorting van de Conservatieve partij.  Maar opgelet: Farage zet zich fel af tegen ‘extreemrechts’, dat volgens hem bij UKIP zit.  Daar is de vraag of de flamboyante anti-islamactivist Tommy Robinson verkozen wordt.

3. Wat doen Marine Le Pen en Macron?

Bij de vorige presidentsverkiezingen schaarde het ganse systeem en de leugenpers zich achter Emmanuel Macron, als laatste dam tegen Marine Le Pen en haar ‘Rassemblement National’, het vroegere FN.  Dat lukte.  Maar zowel op links als op rechts lijkt het zand onder Macrons voeten nu weg te spoelen, met het geweld van de ‘gele hesjes’ als meest zichtbaar resultaat.  Laten de 62 miljoen Fransen Marine Le Pen opnieuw vooruit gaan?  Of zal het verlies van Macron zich over verschillende stromingen verdelen, waaronder het in Frankrijk traditioneel sterke extreemlinks?

4. Italië: slokt de Lega de Vijf Sterren verder op?

De 62 miljoen Italianen zorgden recent voor een uniek experiment door een gedurfde regering aan de macht te brengen: die van de rechts-nationalistische Lega van Salvini, samen met de links-populistische beweging Vijf Sterren van de komiek Beppe Grillo.  Sindsdien rijdt Salvini een ijzersterk parcours, dat ervoor zorgde dat bij lokale verkiezingen de Lega grote delen van de aanhang van de Vijf Sterren opslokte.  Zet dat zich door bij de Europese verkiezingen?  Het zou Salvini nog verder promoveren tot dé politieke leider van (West)-Europees rechts.

5. Wordt rechts Spanje terug wakker?

Gedurende vele jaren was er bij de 38 miljoen Spanjaarden geen zichtbare rechtsnationalistische partij actief, ook al omdat de Partido Popular behoorlijk rechts was.  Maar het (eerder linkse) onafhankelijkheidsstreven van de Catalanen heeft Spanje terug wakker gemaakt.  Met de partij VOX is een nieuwe succesvolle rechtse partij opgestaan, die het behoud van de Spaanse eenheid combineert met verzet tegen islamisering en massa-immigratie.  Breekt VOX nog verder door?  Wordt het conflict met Catalonië daardoor nog scherper?  Het Spaans-Catalaanse kruitvat zal de volgende jaren hoe dan ook prominent op de agenda blijven.

6. Polen, het stille rechtse blok

Bij de 38 miljoen Polen is de rechts-conservatieve partij PiS stevig aan de macht, en dat lijkt niet te gaan veranderen.  Ten overstaan van alle eerder genoemde West-Europese landen vaart Polen een eigenzinnige koers: het is resoluut anti-EU, maar houdt afstand van wat in West-Europa ‘extreemrechts’ genoemd wordt.  Het geeft mee vorm aan de Visegrad-alliantie, met gelijkgezinde Oost-Europese landen als Hongarije.  Het aantal rechtse verkozenen vanuit Polen van PiS zal mee gaan bepalen hoe zwaar die formatie weegt.

7. Nederland: Wilders of Baudet?

Tot verbazing van velen is de nieuwe speler ‘Forum voor Democratie’ van Thierry Baudet, ooit nog gastspreker op de Ijzerwake, met een enorme knal op het Nederlandse politieke speelbord van 17 miljoen kiezers verschenen.  De PVV van Geert Wilders moest wat stemmen aan hem afgeven, maar de winst kwam toch zo’n beetje van overal.  Het VB-NVA-sjabloon lijkt zo naar Nederland overgezet: naast een harde rechtsradicale partij is er nu ook een meer machtsgerichte conservatieve partij.  Was dit een eenmalige treffer?  Of slaagt Baudet erin zich net als NVA te verankeren?  En kan Wilders zoals het VB stabiliseren of terug winnen, of moet het eerst nog verder omlaag?

8. België: is er een verschuiving in de Vlaamse zetels?

Hoe belangrijk onze politici zichzelf ook mogen vinden: in de context van 500 miljoen Europeanen is de politieke impact van België of Vlaanderen gering.  Op 751 parlementsleden (voor Brexit) zijn er maar 21 voor België, en daarvan worden er maar 12 verkozen door het Nederlandstalige kiescollege.  In 2014 gingen er daarvan 4 naar NVA (met 26%), 3 naar VLD met 20%, 2 naar CD&V met 20%, 1 naar SP.a met 13%, 1 naar Groen met 11%, en 1 naar VB met 6%.  Op basis van de huidige peilingen kan je verwachten dat de zetelverschuiving beperkt zal zijn:  wellicht NVA stevig op 4, minstens 1 minder voor VLD, misschien 1 minder voor CD&V, en dan verschuiving van 2 zetels richting Groen en VB.  Maar de kiezer beslist, en elke verkiezing heeft zijn verrassingen…  Interessant aandachtspunt: is het onbegrijpelijke Verhofstadt-effect eindelijk uitgewerkt?  Een afgang van de molenwiekende gek in eigen land zou misschien eindelijk ook een einde maken aan de tomeloze ambities van de man in de EU.

De prachtige clips die het Vlaams Belang de voorbije weken heeft losgelaten op Facebook zijn helaas niet terug te vinden op hun Youtube-kanaal, we moeten het dus even doen met deze legendarische clip van Dries van Langenhove.

9. Hongarije: Orban ongenaakbaar?

De voorbije jaren heeft de rechts-conservatieve regeringsleider Viktor Orban het EU-regime grondig de gordijnen ingejaagd met zijn verzet tegen massa-immigratie, islamisering, asielinvasies en transgendermode.  Samen met zijn kompanen van Polen is hij de ruggengraat van het Visegrad-verzet.  De Hongaarse kiezer beloonde hem al met een absolute meerderheid bij nationale verkiezingen.  Kan hij die stunt herhalen?  Op de zijtribune:  hoe vergaat het JOBBIK, de radicale rechtse partij die vorige keren telkens 3 tot 4 parlementsleden haalde?  Met ‘Mi Hazank’ is een nog rechtsere zweeppartij ontstaan die volgens peilingen ook kan scoren.

10. Griekenland: blijft Gouden Dageraad een factor?

In het geheel der dingen is het van ondergeschikt belang, maar bij de vorige verkiezingen viel Griekenland op door liefst 3 parlementsleden te sturen namens de radicaal rechtse nationalistische partij ‘Gouden Dageraad’.  Dat bleken bovendien niet van de minste: 2 gedecoreerde ex-generaals, en de vader van een jonge militant die door extreemlinks op straat werd doodgeschoten.  Vijf jaar later scoort de partij nog steeds in peilingen, maar is de interne versnippering kompleet:  de ene generaal heeft zijn eigen partij opgericht, de twee andere parlementsleden staan niet meer op de lijst.  Komt Gouden Dageraad dus terug, of niet?

En als extraatje:  breekt de rechtse partij LSNS door in Slovakije?  Ze kwamen alleszins deze knappe clip draaien in Brussel:

Al deze vragen zullen door politieke strategen in hoofdkwartieren in Europa aandachtig bekeken worden.  Want met de kaarten die aldus door de kiezer geschud worden, moeten de belangrijke vragen over fractievorming in het Europees parlement beantwoord worden.  Vinden de rechtse krachten elkaar, komt er eenheid in de versnippering, en kan men gaan wegen op de besluitvorming in het Parlement?  Spannende tijden!

HDG

Deze tekst verscheen eerst in: