Over ‘fake news’, leugenpers en nieuwe vrije media: vraaggesprek met Karl Van Camp, hoofdredacteur Pallieterke

Na jaren zagen en klagen over de te linkse koers van de leugenpers beweegt er eindelijk iets in het medialandschap.  Onze REACT groeit als kool en heeft verdere uitbouwplannen.  DOORBRAAK heeft zich als Vlaamsgezinde plek voor vooral opinie een plek onder de mediazon veroverd.  Maar de grootste bedrijvigheid is er toch bij ‘t Pallieterke, van waaruit de nieuwswebsite SCEPTR voluit ondersteund wordt en zopas ook een nieuwe uitgeverij het daglicht zag, POLEMOS.  Tijd voor een vraaggesprek met Karl Van Camp, hoofdredacteur van ‘t Pallieterke (met dank overgenomen van tijdschrift REBEL van VBJ). 

U bent nu al bijna zeven jaar hoofdredacteur van ’t Pallieterke. Hoe bent u daar terechtgekomen?

Ik ben in 2010 als hoofdredacteur gestart, maar ik was al langer een vrijwillige medewerker, al sinds mijn studententijd, als correspondent van Brussel destijds. Ook later bleef ik medewerker, maar dat naast mijn eigenlijke beroep als architect, dus niet steeds zo intensief. Toen ik me in 2010 aanbood als vaste medewerker omdat ik professioneel meer tijd had, zei men mij enkele weken later dat er gezocht werd naar een nieuwe hoofdredacteur. Die carrièreswitch ben ik dan ook aangegaan – en dat was een hele uitdaging. Een volledig andere omgeving, ik had ook weinig journalistieke ervaring. Ik schreef natuurlijk wel al artikels voor ’t Pallieterke, maar dat is iets anders dan elke week opnieuw een blad uitgeven.

De laatste jaren heeft ’t Pallieterke zowel inhoudelijk als vormelijk enkele aanpassingen ondergaan. Wat is er allemaal veranderd onder uw hoofdredacteurschap?

Inhoudelijk zijn we steeds Vlaamsgezind en ter rechterzijde gebleven. Enkele medewerkers zijn natuurlijk wel gestopt; anderen zijn erbij gekomen, jongere medewerkers en cartoonisten. Ik heb wat meer duidelijkheid geschapen in de opmaak: waar vroeger misschien niet steeds duidelijk was wat satire was en wat serieus, is nu steeds de laatste bladzijde satirisch. Ook gaan we binnenkort een ‘make over ‘ doen van de opmaak: een ander uitzicht, nieuwe en vernieuwde rubrieken. Maar dat is werk voor de komende maanden. Dat moet ook regelmatig gebeuren. Maar aan het concept van een krantje raken we niet. Al hebben we nog een magazineformaat overwogen en ons afgevraagd of een krant nog wel van deze tijd is.

Kranten staan inderdaad onder druk in een digitaliserende wereld. Hebben papieren kranten nog een plaats in het medialandschap, of is de toekomst aan digitale alternatieven?

Ik blijf geloven in een papieren toekomst. Internet en sociale media zijn natuurlijk grote concurrenten: zo wordt er heel wat gratis materiaal aangeboden op verschillende blogs en sites. Daarom moeten we een alternatief bieden, je moet zaken kunnen lezen in ’t Pallieterke die je elders niet kan lezen. Welke bladen hebben toekomst? Die met een nichemarkt, en die met kwaliteit. Zes jaar geleden werd dat geopperd op een seminarie van marketeers, en daar moesten en moeten we naartoe. We hebben ’t Pallieterke stelselmatig kwalitatief op peil gebracht – want we waren de voorgaande jaren wat in slaap gesuft. Een nichemarkt hebben we sowieso: de Vlaams Beweging ter rechterzijde is zo’n markt. We hebben een unieke positie in het medialandschap, met een unieke visvijver van lezers.

Natuurlijk zijn er nog praktische overwegingen te maken: we distribueren 50% via de dagbladhandels, maar die verdwijnen. Gemiddeld sluiten zo’n twee tot drie winkels per week. Tien jaar geleden waren er nog ongeveer 3000 krantenwinkels in Vlaanderen, maar dat is al sterk teruggevallen. Wij liggen momenteel nog in 1600 winkels, maar vijf jaar geleden was dat nog in 1900. Dat betekent een stuk minder zichtbaarheid, en minder plaatsen waar mensen eens een exemplaar kunnen kopen omdat een titel hen aanspreekt. Dat geldt natuurlijk voor alle kranten, al blijven de cijfers van ’t Pallieterke zo goed als stabiel – ze zijn zelfs een beetje gestegen – in tegenstelling tot bijvoorbeeld Knack of Humo, die fameuze klappen hebben gekregen.

En hoeveel lezers heeft ’t Pallieterke?

Dat is een staatsgeheim! (lacht) Te weinig natuurlijk, want er is nog steeds een grote groep mensen die niet bediend wordt, veel Vlaams Belang-mandatarissen bijvoorbeeld hebben geen abonnement, dito bij de N-VA. Die mensen hebben in het verleden afgehaakt, of hebben het sowieso nooit gelezen – maar waar halen zij hun bijkomende informatie dan? Bij de N-VA zijn we heel wat lezers verloren omdat we in de jaren ’90, toen de Volksunie en Spirit amper nog bestonden, sterk bij het Vlaams Belang aanleunden. Toen hebben we, ten onrechte, het label meegekregen van “Vlaams Belang-blad”.

Hoe gaat u nu om met die tweespalt tussen N-VA en Vlaams Belang?

Dat blijft een moeilijk spanningsveld, omdat N-VA nu natuurlijk een regeringspartij is. Er zijn nog wel wat lezers van ‘t Pallieterke bij de N-VA, zeker omdat we nu, in tegenstelling tot tien jaar terug, niet meer systematisch ‘bashen’ op die partij. Destijds was de N-VA vrij klein en haalde het Vlaams Belang tot 25% – dan is het niet onlogisch dat de aandacht onevenredig verdeeld was. Nu is het natuurlijk omgekeerd, en wordt het ons soms kwalijk genomen dat we te veel aandacht geven aan de N-VA, terwijl de radicale beweging hen als ‘verraders’ beschouwt. Maar in die termen wil ik niet schrijven en denken, er zijn in de Vlaams Beweging geen verraders. Ik heb met beide partijen sowieso organisatorisch niets te maken. We brengen nieuws en analyses over wat die twee partijen doen. Ik leg geen cordon, en wil dat ook niet leggen: ook mandatarissen van het Vlaams Belang komen aan bod. Wanneer binnen enkele weken het nieuwe boek van Tom van Grieken van de persen rolt, krijgt hij een interview in ’t Pallieterke.

We hebben ook lezers die losstaan van de Vlaams Beweging, en we zijn ook het enige blad dat gelezen wordt in het Paleis van Laken – al zullen we ons daar natuurlijk nooit op afstemmen. (lacht) Maar we worden dus ook in bredere kringen gelezen.

Hoe zou u uw lezerspubliek dan omschrijven? Wie leest ’t Pallieterke?

Uiteraard mensen die zich kunnen vinden in de ideologische lijn van het blad: Vlaamsgezind en rechts. Maar wat is rechts natuurlijk? Ik voel mezelf ecologist, ik zal nooit een blikje op straat gooien en ik sorteer als de beste, maar hoewel milieubescherming oorspronkelijk een rechts thema was, heeft links het gekaapt.

Ecologie is ook een thema dat bij veel jongeren leeft. Zijn er nog veel jonge lezers van ’t Pallieterke?

We hebben het gevoel van wel, maar wat is jong? Willen we overleven als commerciële organisatie, moeten we natuurlijk steeds verjongen. Maar wanneer ik over verjongen spreek, ben ik al blij wanneer ik lezers tussen vijftig en zestig heb – en dat lukt aardig. Bij jongeren van achttien, negentien, twintig jaar, ligt dat een stuk moeilijker. Die generatie heeft een smartphone, en we moeten daar technisch gezien op inspelen. Daar zijn we ook mee bezig, we hebben ook een digitale versie van ’t Pallieterke en binnenkort komt er ook een speciale versie voor tablets en smartphones. Zo ga je meteen online een nummer kunnen kopen en lezen.

We nemen natuurlijk ook andere initiatieven zoals met SCEPTR, het digitale nieuwsbladforum. Dat is er gekomen om jonge mensen op een andere manier te kunnen bereiken, en dat lukt relatief goed, al kruipt er veel geld en tijd in. Er ontstaat zo een symbiose tussen SCEPTR en ’t Pallieterke: enerzijds dagelijks nieuws, anderzijds diepgaandere analyses.

Waarom zouden jongeren ook vandaag nog ’t Pallieterke moeten lezen?

Wat wij schrijven lees je nergens anders. En niet alle jongeren moeten ’t Pallieterke lezen, de Vlaamsgezinde, rechtse jongeren moeten dat doen (…). We moeten allemaal missionarissen van de Vlaamse zaak zijn. Ik bedoel daarmee dat we op café, in de jeugdbeweging, waar dan ook, mensen moeten overtuigen. De Vlaams Beweging zit soms een beetje te veel in haar eigen hoekje weggedrukt. Mensen liggen zogezegd niet meer wakker van de Vlaamse zaak, wel, laten we hen dan samen wakker schudden. En elk heeft zijn plaats in die beweging: actiegroepen, partijen, culturele organisaties, drukkingsgroepen, … Maar ook een eigen pers. En daar wil ’t Pallieterke zijn rol spelen.

Iets heel anders dan: heeft u ooit het label ‘fake news’ opgeplakt gekregen?

Men heeft bij de lancering van SCEPTR wel beweerd dat wij de Europese versie van Breitbart zouden worden. Maar we hebben helemaal geen contacten met Breitbart, we hebben ons daar zelfs niet op geïnspireerd. We zijn een jaar geleden al beginnen ‘brainstormen’ rond een online nieuwsplatform, hoe we dat zouden aanpakken. Doen we dat onder de naam van ’t Pallieterke of onder een andere naam? Uiteindelijk hebben we besloten om met een schone lei te beginnen en iets nieuws op te starten. Bij de buitenwereld hebben we nog steeds vaak het imago het blad van ‘de Zwarten’ te zijn. En die perceptie proberen we toch wat af te schudden, we kunnen niet in het verleden blijven leven. Tien jaar geleden brachten we bijna elke week nog artikels over de periode van de Tweede Wereldoorlog. Dat was historisch misschien wel heel interessant, maar politiek is dat vandaag totaal niet meer relevant. Als je daar elke week mee terugkomt, dan blijf je in dat hoekje weggedrukt worden.

Met betrekking tot fake news valt het trouwens wel eens voor dat mensen de laatste bladzijde, de satirische bladzijde, als serieus nieuws lezen. Dan krijg ik daar verontwaardigde reacties over en moet ik gaan uitleggen dat het maar om te lachen is.

Denkt u dat de reguliere media soms wel bewust ‘fake news’ brengen, of enkel een heel eenzijdig verhaal?

Ik denk eerder dat ze een eenzijdig verhaal brengen. De mainstream media zijn een eenheidsworst geworden. Waar twintig jaar geleden elke krant zijn eigen etiket had, socialistisch, blauw, Vlaams en katholiek; dat is nu weggevallen. Dat zie je ook aan het feit hoe gemakkelijk de hoofdredacteurs overstappen van krant naar krant. De hoofdredacteur van Humo gaat naar De Standaard, die van De Standaard naar De Morgen, die van De Morgen naar Knack, en omgekeerd… Ik zie mezelf morgen geen hoofdredacteur worden van Humo – laat staan dat men mij dat zou vragen. (lacht) Ideologisch zou dat gewoon niet gaan. Ik zou er trouwens hartelijk voor bedanken. (lacht). Dat dat voor hen wel lukt, betekent dat er tussen de verschillende kranten en bladen nog maar weinig verschil is.

Fake news zullen ze niet brengen, en al hebben ze nu geen duidelijk etiket meer, er is wel een politieke onderstroom bij al die kranten en bladen. Een onderstroom die niet die van de gewone bevolking is. Dat is ook ergens mijn troef: zij brengen allemaal hetzelfde nieuws, en ik snij thema’s aan die je elders niet vindt. Zoals Vlaamse thema’s. Als je al iets lees over de Vlaams Beweging in De Morgen, is het altijd vanuit een negatief oogpunt – in De Standaard is het niet veel beter. Ik heb dus nog een grote visvijver, een eigen nichemarkt.

U heeft ook al verschillende keren geschreven over mogelijke scenario’s voor Vlaams Onafhankelijkheid. Wat lijkt u het meest waarschijnlijke?

Ik ga het zelf niet meer meemaken, vrees ik. België zal nog een hele tijd bestaan. Het zal niet aan de Vlaams Beweging zijn om het verschil te maken. Zelfs nu de Vlaams Beweging sterk vertegenwoordigd is in de regering, gebeurt er even weinig op communautair vlak als ervoor. Daar kan natuurlijk een strategie achter zitten op lange termijn, maar dan zal het in ieder geval nog duren tot 2024, want de N-VA heeft al aangekondigd ook de volgende legislatuur – als ze terug mogen meeregeren natuurlijk, wat ook niet zeker is – een communautaire vrede te handhaven. Maar anderzijds heb ik er wel vertrouwen in, omdat alles in België communautair is. Een vliegtuig dat opstijgt, een parking (aan stadion C), het immigratiebeleid, gevangenissen – alles is communautair. Dat in de koelkast steken is theorie; het zal steeds weer bovenkomen.

Ik denk dat de splitsing uiteindelijk aan Franstalige zijde zal gebeuren, en in mijn ogen zijn ze al lang bezig met dat plan. Een voorbeeld daarvan is de luchthaven van Charleroi, die uitgebouwd wordt tot de internationale luchthaven van een onafhankelijk Wallonië. De Waals-nationalistische beweging ís de PS, en eigenlijk alle Walen en Waalse partijen denken zo: eigen taal eerst, eigen volk eerst. Bij ons denken alleen de nationalistische partijen zo, bij hen iedereen. Daarom is er ook geen aparte Waalse onafhankelijkheidsbeweging.

De enige overweging die de N-VA nu zou kunnen hebben, denk ik, is deze: als je vandaag zou splitsen, dan staat Wallonië er economisch gezien nog slechter voor dan Griekenland. Dus, een zelfstandig Wallonië is in feite nu al failliet. Logisch dat ze daar alles doen om verdere regionaliseringen te vermijden. Bovendien heeft Wallonië weinig of niets te bieden, ze hebben geen haven, geen economische draaischijf. Vlaanderen heeft drie grote, belangrijke havens: Zeebrugge, Gent en Antwerpen. Wallonië heeft toerisme en bossen. Ik hoop dus dat de strategie van de N-VA is eerst de economie op punt te stellen in België, en dan vooral in Wallonië, zodat ze het op zichzelf kunnen redden wanneer de stekker eruit getrokken wordt.

Welke boodschap zou u nog willen meegeven aan de jongere generatie Vlaamsgezinden?

Kom naar buiten. Zet standjes op in de winkelstraten. Op de Meir hier in Antwerpen passeert er elke zaterdag zo’n 50.000 man. Links, breed links (Oxfam, 11.11.11,…), staat daar regelmatig met een standje. In plaats van enkel op de IJzerwake te staan, waar toch iedereen al overtuigd is, moeten we de straat op. We zitten in onze laatste loopgracht, hebben er al enkele moeten prijsgeven, maar we moeten daaruit durven komen, rekruteren. Anders blijven we toch maar in dezelfde vijver vissen.

Bron: Rebel! #15, magazine van de Vlaams Belang Jongeren

Leugenpers beu?  HIER vind je onze lijst van vrije media!