Obama’s onbemande vliegtuigjes

Recent bracht het in het Londen gevestigde Bureau of Investigative Jouranlism een uitgebreid artikel over het gevoerde Drone-beleid van de Amerikaanse President Barack Obama. Het had als achtergrond de vijfjarige zitting van Obama als President van de VSA en zijn beleid wat betreft het inzetten van Drones in het buitenland. De resultaten mogen er zijn, tenminste 2400 doden waaronder zeker 250 burgers, over een periode van vijf jaar. Allemaal in de strijd tegen het ongrijpbare internationale terrorisme.

Voor de duidelijkheid, drones oftewel onbemande luchtvaartuigen, zijn kleine vliegtuigjes die op afstand worden bestuurd. Ze worden voor een aantal doeleinden gebruikt, bvb in Nederland voor het ondersteunen van politie, de Amerikanen gebruiken ze ook voor grensbewaking. Het is echter mogelijk deze met wapens te bewapen en te gebruiken voor oorlogsdoeleinden. Iets dat dus ook voornamelijk door de Amerikanen wordt gedaan al vanaf dat George Bush nog de scepter zwaaide en dit heeft uiteraard wereldwijd voor de nodige negatieve reacties gezorgd.

‘In internationaal oorlogsrecht bestaan geen ‘speciale regels’ voor het gebruik van onbemande vliegtuigen die zijn voorzien van wapens’, schreef de Commissie van advies op het gebied van volkenrechtelijke vraagstukken (CAVV) een tijdje terug. Dat maakt het met de ongrijpbare definitie van internationale terrorisme – en de weigering hier concrete invulling aan te geven – zo uitermate lastig te beoordelen wat wel of niet mag. Hetzelfde advies van de commissie zegt hier nog over: ‘Is er geen sprake van een gewapend conflict, ook dan is het inzetten van drones niet bij voorbaat verboden, maar dan gelden de internationale mensenrechten en dienen landen nog terughoudender te zijn.’

Voor het oog lijkt het erop dat Barack Obama gebruik heeft gemaakt van de schemerzone die het internationale recht biedt, voor het gebruik van dit nieuwe (aanvals-)wapen. Echter het Amerikaanse Departement van Justitie weet het toch te rechtvaardigen in een uitgebrachte memo van 2013. Daarin wordt het gehele drone-beleid gerechtvaardigd en wordt het internationale terrorisme en haar pion Al Qaida gebruikt als constante, duurzame vijanden van de Amerikaanse staat.

Het geweld richt zich thans voornamelijk op doelen binnen de landen Pakistan, Jemen en Somalië. Hoewel het eerder genoemde artikel van het Bureau in London spreekt van het escaleren van het gebruik van de Drones en de vele (burger-)doden tot gevolg en de daar de nodige feitelijke gegevens voor aandraagt, spreekt Obama over precieze aanvallen, gericht tegen Al Qaida en bondgenoten.