Dagboek Nelson Mandela ruikt naar revisionisme…

Momenteel wordt wereldwijd de film ‘Long Walk To Freedom’ vertoond in de filmzalen. Het is de verfilming van het geheime dagboek van Nelson Mandela. Ons zal je niet betrappen op een dergelijk cinemabezoek, aangezien we al een overdosis Mandela-verheerlijking over ons heen hebben gekregen.

Over dat bewuste dagboek wordt nu echter het één en ander beweerd. Na een de bewaring ervan door Mandela in een put in de gevangenisgrond op het Robbeneiland, werd een kopie in minuscuul geschrift door een medegevangene naar het vasteland gesmokkeld en belandde het in de kluis van het ANC in Zambia, die het op haar beurt voor 3 miljoen dollar verkocht aan uitgeverij Little Brown in 1990. Het dagboek dateert zelf van 1975.

Het doel van het uitgeven van het dagboek was duidelijk: Mandela moest en zou een icoon worden voor de strijd van de zwarten wereldwijd. Vanzelfsprekend gebruiken iconen geen geweld en hangen ze geen gewelddadige ideologieën aan. Om die reden werden enkele stukken uit het dagboek herschreven. Je zou het ‘revisionisme’ kunnen noemen.

We citeren uit een artikel van het Reformatorisch Dagblad dat op zijn beurt verwijst naar een artikel van de Spectator:

Zoals nu bekend, bracht Stengel de bestaande tekst ook in overeenstemming met de wensen van zijn opdrachtgevers. Wie met die opdrachtgevers concreet zijn bedoeld, valt nog niet te zeggen. De gedachten gaan allereerst uit naar de leiding van het ANC in 1990.

De geautoriseerde uitgave van Mandela’s biografie door Anthony Sampson in 1999 maakte gebruik van een computerversie van de dagboektekst uit 1975. Ook hierin is het dagboek op essentiële punten herzien.

Mandela’s lidmaatschap van de Communistische Partij, zijn loyaliteit aan de Sovjet-Unie en zijn niet bepaald democratische opvattingen over het met geweld gepaard gaande hoe van de sociale revolutie in Zuid-Afrika zijn in ”Long walk to freedom” en in de autobiografie van 1999 geretoucheerd of in hun tegendeel veranderd.

Van belang is dat de eerste autobiografie in een tijd werd gepubliceerd waarin de Sovjet-Unie in elkaar was gestort. Met dat verleden, zo luidde de redenering vermoedelijk, kon de messiaanse Mandela niet vereenzelvigd worden. Dat zou afbreuk hebben gedaan aan zijn iconische status.

Of die iconische status nu alsnog een deuk krijgt, is niet uitgesloten. De reacties op het stuk in de Spectator laten zien dat de emoties dicht aan de oppervlakte liggen wanneer het de reputatie van Nelson Mandela betreft. In ieder geval vloeien uit deze affaire vragen voort waar het ANC en de Communistische Partij van Zuid-Afrika op zullen moeten antwoorden. De geschiedenis van het ANC in relatie tot de Zuid-Afrikaanse communisten is nog niet geschreven.

Of wat te denken van onderstaande afbeelding waarop te zien is hoe iedere bezoeker van het beruchte Robbeneiland misleid wordt?