Net nu in Noord-Ierland de spanningen hoog oplopen is één van de voormalige gevangenen van de beruchte ‘H-blocks’ overleden. Paul Toal overleed aan kanker ten gevolge van het CR-zenuwgas dat de Britse defensie liet ontwikkelen in haar strijd tegen de Noord-Ierse rebellen. Afgelopen weekeinde werd de man begraven in het bijzijn van verschillende mede-ex-gevangenen van de H-blocks. Reeds 300 mannen stierven reeds door verschillende kankers, opgelopen door het Britse zenuwgas.

Paul Toal was de broer van de secretaris van Armagh Celtic FC, Anthony Toal. Zelf was Paul eveneens afkomstig van Armagh. De Mid Ulster Football League, waaronder Armagh Celtic voetbalt, betuigde dan ook eervol haar medeleven aan de familie en vrienden van Paul Toal. Ulster ligt voor tweederde in het door Engeland bezette Noord-Ierland en is de meest gevoelige zone van de Noord-Ierse ‘troubles’. Belfast en Derry zijn bijvoorbeeld twee steden die midden in deze zone liggen en waar de zwaarste rellen (zoals Bloody Sunday) plaatsvonden.

Sinds de bezetting van Noord-Ierland heerste er een nijdige strijd tussen de Noord-Ierse nationalisten (katholieken) en de aanhangers van de Engelse bezetter (protestanten). De Ierse nationalisten noemden zichzelf ‘provo’s’, verwijzend naar onder andere het Provisional Irish Republican Army (IRA). Het Britse Ministerie van Defensie lustte de Noord-Ierse provo’s rauw en zocht naar middelen om deze paramilitaire organisatie(s) die geen geweld schuwde(n) te bestrijden.

Eén van de middelen was het beruchte CR-zenuwgas. CR of dibenzoxazepine wordt gebruikt zoals traangas, maar is vele schadelijker dan traangas. Het irriteert de huid en zenuwen en wanneer het in contact komt met water veroorzaakt het voor een periode van ongeveer 48 uur helse pijnen. Het heeft een blijvende werking en kan, zoals dus nu weer is bewezen, leiden tot dodelijke ziektes. Een overmatig gebruik van het gas kan overigens meteen voor een overlijden zorgen.

In de H-blocks of de Long Kesh-gevangenis of iets duidelijker: ‘Her Majesty’s Prison Maze’, werden de Noord-Ierse paramilitaire gevangenen opgesloten. Onder andere Bobby Sands overleed hier na een hongerstaking tegen het onmenselijk harde regime in deze gevangenis. Wanneer er rellen uitbraken in deze gevangenis werd het CR-zenuwgas ingezet. Reeds een 300-tal ex-gevangenen stierven de afgelopen decennia ten gevolge van dit gas. Meerdere soorten kanker worden toegeschreven aan dibenzoxazepine. Afgelopen weekeinde werd dus een nieuw slachtoffer van de Britse bezetter toegevoegd aan een ondertussen zeer lange lijst. Tiocfaidh ár lá!