Donkere wolken pakken zich samen over de Nederlandse grens. Komende zondag rijdt voor de laatste keer de fameuze Beneluxtrein. De populaire trein wordt vervangen door een dure hogesnelheidslijn: de Fyra. Heeft u weleens met een hogesnelheidstrein gereisd (behalve een weekendje Parijs)? Ik niet. Zoals de meeste mensen heb ik er geen 20 euro extra voor over om vanuit, zeg, Brussel een half uur sneller in Rotterdam te zijn. Ik gebruik de trein voor werk, om mijn ouders te bezoeken en een keer de toerist uit te hangen in een van Vlaanderens historische steden.

De Fyra is voor de zakenman die tussen Vlaanderen en Nederland reist én voor wie tijd echt geld is. Veruit de minderheid dus. Maar dat is bij uitstek de doelgroep die de spoorwegen graag behaagt. De spoorwegen willen namelijk af van het imago van veevervoerders. Met de trein gaan, dat is hip, snel, comfortabel en (belangrijk!) duurzaam. En zeg nou zelf, zo’n hogesnelheidsslang ziet er toch beter uit dat zo’n stompe bus?

Achter de Fyra zit geen commerciële geest. Louter de grootheidswaanzin van spoorwegbestuurders en ministers. Zij wilden in de wilde jaren negentig niet achterblijven bij de CEO’s met hun privéjets en state of the art bedrijfspanden. Dus werd diep in de burgerbuidel getast voor megalomane publieke projecten. Ik noem slechts het station Luik-Guillemins, dat naar (een voorzichtige) schatting 312 miljoen euro kostte. En dat in arm Wallonië.

Het verschil tussen de overheid en een bedrijf is dat de laatste makkelijk de privéjet kan afstoten: dat is sinds aanvang van de kredietcrisis ook massaal gebeurd. De overheid is daarentegen een olietanker die per jaar één graad van koers kan (en wil) veranderen. Met als gevolg dat wij in deze krappe jaren zitten met een dure Fyra.

De afschaffing van de Fyra raakt niet alleen de reizigersportemonnee. Ook de Nederlands-Vlaamse verbondenheid. Minder vaak zal een Vlaming cultuur (of wat witters) gaan snuiven in Amsterdam. Minder snel zal een Nederlander zijn vervolgopleiding gaan doen in Antwerpen. Het resultaat is culturele segregatie – en dat terwijl Nederland en Vlaanderen elkaar hard nodig hebben in deze tijd van globalisme en eurocratie.

De praktische winst voor de reiziger is een half uur of hooguit een uur minder reizen. Hoeveel is dat waard? Tijd in de trein is niet per se geld. Voor mij is het de gelegenheid om op adem te komen. Je vrijheid is beperkt tot de trein: je bent gedwongen muziek te luisteren, een boek te lezen, uit het raam te staren. Zo laat ik mijn werk in Vlaanderen achter en begin aan mijn weekend in Nederland.

Het mag boterzacht links klinken, maar alleen al voor de onthaasting moeten we van de hogesnelheidsdwang af.

RvS