[DEEL I] Pater Daniël Maes vanuit Syrië – De stem van de zwijgende meerderheid van het Syrische volk: onderlinge dialoog en verzoening

Onze media vertellen nog steeds over een vreedzame opstand van de Syrische bevolking die  bloedig door het regime wordt onderdrukt, over de internationale gemeenschap die “het regime” meer onder druk moet zetten en de oppositie daadkrachtiger helpen om het bloedvergieten te stoppen en over Rusland en China die tot inzicht moeten komen om hun steun aan dit regime op te geven. Deze algemene opinie is verpakt in halve waarheden en hele leugens. Ze brengt hen die ijveren voor het behoud van dit land in gevaar en  blijft het bloedvergieten aanwakkeren. Sancties wurgen het volk en buitenlandse interventies of bemoeienissen zijn niet de oplossing maar nu de voornaamste oorzaak van het geweld en bloedvergieten. Laat Syrië gerust. Het volk wil vrede. Laat het zelf zijn weg van ‘mussalaha’ of  verzoening gaan.

Een vreedzame volksopstand?

Het begin van de opstand heb ik kunnen waarnemen in ons dorp Qâra, met zijn 25.000 soennieten en bijna 500 christenen. Als regelmatige  gast bij onze collega abouna Georges, de byzantijnse pastoor werd ik hartelijk ontvangen door christelijke families maar evenzeer door moslimfamilies. We genoten van de sterke traditie van vrijheid,  gelijkheid en vreedzame samenleving waarvan het Syrische volk een model was. Geweld en stelen kwamen gewoon niet voor, er waren geen armen en er was genoeg welvaart voor zowat iedereen. Iedere vrouw, elk meisje kleedde zich zoals ze zelf wilde. Mannen en vrouwen van elke etnische afkomst of geloofsgroep konden alle posten bekleden. Syrië bood aan bijna twee miljoen vluchtelingen een gastvrije thuis met een gelijke behandeling, die ze nergens elders in de Arabische wereld kregen. De vluchtelingen hebben we toen vooral in Damascus ontmoet maar ook in ons klooster. En de levensverwachting van de Syrische bevolking is gestegen van 56 (in 1970) naar 72 jaar (in 2006).

Op 14/2/2011 riep de grootinquisiteur van de moslimbroederschap Muhammad Ryad Al-Shaqfa vanuit Jemen alle moslims op om te vechten tegen Syrië.  Hij schreeuwde luid om een militaire interventie van buiten af en het westen lanceerde de “Arabische lente”. In Lybië begonnen de onlusten meteen al. In Syrië begonnen ze veel later. In Daraa werden de baldadigheden van enkele jongeren extreem brutaal aangepakt. Al werd de verantwoordelijke voor deze bloedige repressie door de president afgezet, dit gebeuren was de geschikte gelegenheid  om een opstand uit te lokken. Hierop volgden pogingen om een burgeroorlog uit te lokken vanuit andere grenssteden: Homs (en later Quosseir), Hama, Idlib, Abou Kamal.

Vanuit de pastorie te Qâra kon je vanaf een bepaald ogenblik elke vrijdagavond een groepje jongeren aan de moskee (een voormalige heidense tempel, later de St. Niklaaskerk) wild zien roepen en manifesteren tegen de regering en de president onder leiding van vreemden. Sommigen maakten er filmpjes van waarvoor ze door Al Jazeera goed betaald werden, aldus de pastoor die hen kende. En zoals herrieschoppers in onze dorpen eigenlijk door niemand gewild zijn, zo werd deze groep door niemand in het dorp gesteund. Toch groeide ze gestaag. Het kwam tot brandstichtingen en gewapend geweld.  Ook de pastoor werd overvallen, bestolen en kon ternauwernood ontsnappen aan een wurging door gemaskerde mannen met een vreemde tongval. En voor ons was er geen sprake meer van een gezellig bezoekje aan Qâra. Van vrienden hoorden we dat het op andere plaatsen op dezelfde wijze verliep. Een inmiddels georganiseerde “oppositie”  bepaalde wanneer er gemanifesteerd moest worden en wanneer de winkels dienden te sluiten. In Homs en Quosseir werden kinderen van christelijke gezinnen of gematigde moslims bedreigd en zelfs vermoord omdat ze met een anti-regeringsmanifestatie weigerden mee te doen. Indien de bevolking van Aleppo, aldus de plaatselijke aartsbisschop Jean-Clément Jeanbart, zich in augustus 2012 niet energiek tegen deze gewapende bendes had verzet en het leger geholpen, was de stad al na één dag door de rebellen ingenomen. Is er eigenlijk ooit sprake geweest van een spontane, algemene, vreedzame volksopstand in Syrië?

Wie zijn “de oppositie”?

Vanaf het begin waren er allerlei oppositiegroepen met hun leiders. De CNCCD (Comité National de Coordination pour le Changement Démocratique)  is de oudste en erg verdeeld. Ze wil de regering weg maar geen buitenlandse tussenkomst. De meest gematigde oppositiegroep bevat de nationale Syrische partij, het Koerdisch initiatief, de communistische Syrische partij en diverse anderen. Zij willen een dialoog met de regering en wijzen elke buitenlandse tussenkomst radicaal af. De derde is de radicale buitenlandse oppositiegroep van de CNS (Conseil National Syrien), gedomineerd door de moslimbroeders (vanuit Washington,  Londen, Brussel). Deze religieuze extremisten wijzen de dialoog en de  democratische hervormingen af en roepen op tot een gewapende jihad om Syrië terug te brengen tot het strenge islamisme. De CNS wil doorgaan voor de officiële vertegenwoordiging van Syrië maar is in feite een schande voor de bevolking. Ze geniet wel de steun van Amerika, Engeland, Frankrijk, Turkije, Libanese milities, Jordanië en natuurlijk Saoedi-Arabië en Qatar. Binnen en buiten deze groepen opereren steeds meer criminele bendes die van de groeiende onveiligheid misbruik maken om hun slag te slaan.           NAVO vliegtuigen hebben op 26/11/11 de Libiër  Abdel Hakim Belhadj, de ‘slachter’ van Bagdad en Tripoli, samen met een bataljon van 700  Libische (Al-Qaeda) strijders overgebracht naar de noordgrens met Syrië (in Eskandarun, Turkije) om Damascus aan zijn erelijst toe te voegen. Als eindejaarsgeschenk kreeg hij een massa wapens mee, gestolen uit de depots van Khadaffi. Twee dagen voor Kerstmis is hij al begonnen met een aanslag in Damascus: meer dan 50 doden en meer dan 200 gewonden. Vanuit het westen wordt nu allerwegen openlijk toegegeven dat de “oppositie” flink wordt gesteund met geld, communicatiemiddelen en steeds zwaardere wapens. Hierdoor nemen de  moordpartijen schrikbarend toe. Ondertussen maakt zelfs onze Belgische staatsveiligheid zich zorgen omdat nu blijkt dat ook Belgische moslimfundamentalisten aan de zijde van Al-Qaeda in Syrië vechten. Is het dat wat het westen aan het Syrische volk wil geven?

Kortom de vredesduiven in “de oppositie” worden luid overschreeuwd door  de gruwelen van criminele bendes die alom terreur zaaien en fors gesteund worden vanuit het buitenland. De jongeren zijn ontgoocheld omdat buitenlandse machten hun agenda dicteren. De nationalisten zijn bedrogen omdat gewapende groepen met hun eis van een buitenlandse militaire interventie hen overdonderen. De gematigde moslims zijn bedrogen omdat salafisten en fundamentalisten een totalitaire dictatuur willen vestigen die nog veel erger is dan de Syrische regering ooit was. En de gewone burgers zijn ontgoocheld omdat zij slachtoffer zijn van gewapende bendes alom.

Is “het Syrische regime” al niet gevallen?

Syrië, zijn president, Damascus en zijn leger hebben een slechte naam. Vanuit het verleden zijn daar goede redenen voor, zoals bijvoorbeeld bleek in de Libanese oorlog. Ter illustratie worden verhalen van bloedige repressie verteld, folteringen en de alomtegenwoordige paramilitairen, de zogenaamde  Shabiha milities. Onze kranten hebben uitvoerig van de president spotprenten getoond die dropen van het bloed en de openbare opinie had niet eens door dat het manipulatie was, geen informatie. Wie nu niet meteen uithaalt naar die baarlijke duivel en zijn “regime”  krijgt in de media geen enkele aandacht en wordt meteen als “pro Assad” gebrandmerkt met alle gevaren van dien. Natuurlijk is de regering de eerste verantwoordelijke voor de onlusten in het land. De regering heeft evenwel vanaf het begin gewezen op de aanwezigheid van buitenlandse terroristen en nu besluiten de westerse media dat de regering zelf om Al Qaeda-strijders heeft gevraagd. Zo worden de twee grondregels van de mediaoorlog succesvol  toegepast: de tegenstaander (Assad en zijn regering) als pikzwart voorstellen en daarbij de slachtoffers (allen die niet willen protesteren) als de eigenlijke schuldigen voorstellen.

Men kan niet ontkennen dat de president vanaf het begin van de crisis een lange lijst van democratische hervormingen heeft trachten door te voeren met uiteindelijk   een nieuwe constitutie en een nieuw parlement.  Het heftige verzet van de “oppositie” en van het Westen met zijn bondgenoten tegen al deze democratische pogingen bewijst dat zij helemaal niet geïnteresseerd zijn in een grotere vrijheid en democratie voor het Syrische volk. Vele gewapende groepen, door het buitenland gesteund, blijven trouwens iedere dialoog afwijzen. Op 26 februari 2012 werd een referendum gehouden over een nieuwe constitutie. De “oppositie” heeft alles gedaan om dit referendum te boycotten en in diskrediet te brengen. In Yabroed werden boxen met stembrieven vernietigd. Toch  werd er nog door 57 % van de bevolking gestemd en 89, 4 % aanvaardde de nieuwe constitutie. Hierbij werd het monopolie van de Baathpartij voor goed opgeheven ten voordele van een meer partijen stelsel. Inmiddels is er ook een nieuw parlement waarin dertig vrouwen zetelen.

Ik leef samen met o.a. vier Libanezen die de Libanese oorlog hebben meegemaakt. Het Syrische regime had voor hen al lang alle geloofwaardigheid verloren. Toch zijn zij nu de eersten die waarschuwen dat Syrië moet standhouden omdat het alternatief vele malen erger is voor allen. Een soennitische vriend die voorheen luid verkondigde dat hij eigenhandig Assad wil onthoofden,  kwam vragen of we hem geen “noveen” konden bezorgen. Hij wist dat christenen speciale gebeden hadden voor bijzondere intenties. Een noveen, waarom? Hij wilde van nu af iedere dag bidden opdat Assad zou stand houden want de gruwelen die hij in zijn familie van “de oppositie” had meegemaakt waren veel erger dan van het “Syrische regime”. Zijn vader was gekidnapt, wat het begin werd van ontvoeringen over en weer.

Een pleidooi voor het behoud van het huidige Syrië hoeft geen enkele goedkeuring in te houden van zijn fouten, corruptie, vergissingen of misdaden. Het is de nuchtere vaststelling dat er op dit ogenblik geen enkel alternatief is dat een vredig samenleven kan garanderen. Integendeel. Bovendien heeft Syrische het recht  zelf zijn weg van hervormingen te gaan. Dit is immers de oorspronkelijke betekenis van ‘democratie’: een volk dat zelf tracht te zorgen voor de gelijkwaardige behandeling van al zijn burgers.

Morgen deel II.