De Vlaamse regering ligt (nog maar eens) overhoop. Dit keer gaat het over Uplace, een megacomplex dat men wil bouwen in Machelen. Het zou een cinema, een resem winkels, sportcomplexen en meer van dat herbergen. Het opvallendste: het zal werk bieden aan 3000 mensen. Uplace is vrij uniek in zijn soort, maar we kenden eerder al de komst van winkelcentra in Wijnegem, Sint-Niklaas, Maasmechelen en zo voorts. De vraag is nu of we als rechtsnationale Vlamingen voor of tegen zulke mega-centra moeten zijn. Of eerder neutraal.

Het werd meteen duidelijk dat binnen de Rechts Actueel-redactie geen consensus kon gevonden werden. Zelf ben ik geneigd het anti-globalistische standpunt te verdedigen. Kort gezegd houdt dat in dat een megacomplex met een overaanbod aan multinationale ketens ervoor zorgt dat de lokale middenstand van de nabijgelegen gemeente hier het slachtoffer van wordt. Shoppingcentra trekken volk weg uit de steden: parkeren is in deze centra veel gemakkelijker, je hebt alle winkels geconcentreerd op één plek en de randanimatie is een extra aantrekpool  voor de winkelende medemens.

Het tweede punt is dat zeer veel buitenlanders niet langer een dagje winkelen combineren met een bezoek aan de stad waarin ze winkelen. Ze trekken nu naar pakweg het Wijnegem Shopping Center of het Waasland Shopping Center en blijven daar een ganse dag. De stad Antwerpen of Sint-Niklaas komt er tijdens het dagje winkelen geenszins aan te pas. De voorstanders van deze mega-winkelcentra zeggen dat de lokale winkeliers geen nadeel ondervinden van dit aanbod buiten de stad. “Misschien dat een kleine kleding- of electronicazaak het niet lang meer trekt en zijn deuren moet sluiten, maar we leven nu eenmaal in een tijd dat je niet meer naar de bakker stapt om uw brood te kopen… ,” zo mocht ik vandaag nog vernemen.

En net dat baart me dan ook zorgen! Dit is m.i. geen realistische visie van de gang van zaken. Het is toegeven aan de (extreem) liberale vrije markt, die de grote vissen de kans geeft om de kleinere op te slokken. Als nationalisten lijkt het mij logisch dat we dan ook kiezen voor de lokale handelaar, die het cement vormt voor de traditionele en – zeg maar gerust – pittoreske en volkse maatschappij. Wij hebben geen nood aan de zoveelste grote schoenwinkel die, door massaproductie in lageloonlanden, aan zeer lage prijze zijn waren kan verkopen, waardoor het voor de authentieke lokale schoenverkoper onmogelijk is om zijn normale prijzen te hanteren en waardoor hij zijn winsten ziet inkrimpen totdat het faillissement er op volgt.

Het is dan ook heugelijk nieuws dat net nu de stad Turnhout zijn visie heeft aangepast in het voordeel van de winkeliers in het centrum van de stad. Turnhout weigerde nét om die redenen vergunningen af te leveren aan onder andere MediaMarkt, die aan de rand van Turnhout een filiaal wilde openen. Ook andere grote multinationals werden geweigerd. Uiteraard is het vechten tegen de bierkaai, maar het is een stap in de goede richting. Willen de steden toeristen blijven aantrekken en tevens het winkelaanbod op peil houden, dan dienen ze het voorbeeld van Turnhout te volgen, dat nu al met een redelijk grote leegstand zit van handelszaken die slachtoffer werden van het goedkopere overaanbod net buiten de stad.

En die 3000 extra jobs wegen niet op tegen de vele lokale faillissementen die deze megacomplexen met zich meebrengen. De vrije markt heeft ongetwijfeld vele voordelen, maar wat hierboven verwoord wordt is zeker één van de grote nadelen. Willen we met andere woorden de ziel van onze Vlaamse en Europese gemeenten en steden niet verloren zien gaan, dienen we ons te verzetten tegen deze vorm van consumptiegedrag ongeacht de voordelen die het met zich meebrengt. Mijn gedacht.

Over de verpletterende verantwoordelijkheden van de steden en gemeenten zal ik het later nog hebben. Onder meer over het verkeer- en parkeerbeleid van deze steden.