Zaterdag. Het zonnetje schijnt, de vogeltjes fluiten en de bloemetjes ruiken, dat is voor ons het uitgelezen moment om zes uur in een hangar te bakken in een van de… ‘mindere’ wijken van Roubaix, Frankrijk. Terwijl wij door de verlaten industrieterreinen en de arbeidersparadijsjes rijden, wordt ons wel duidelijk waarom het Front National hoge ogen scoort in Département du Nord. Wat wij hier ondervinden is een sociale dumping van dusdanige proporties dat de meest verwaarloosde buurten van Schaarbeek nog meevallen…
Het is niet uitsluitend de Benettonreclame, die een garagepoort als doel gebruikt en een basketbal als voetbal. Het zijn niet uitsluitend de mannen in joggings of djellaba’s en de vrouwen in ghetto of abaya’s (lang leve google). En het zijn niet eens uitsluitend de half afgebroken fabrieken en de industriële neef van de toren van Pisa. Nee, het is dat alles in een blender gesmeten en eens flink gemengd tot een zure milkshake. Allicht kom je dit soort wijken ook tegen in verwante sociale experimenten zoals Charleroi, maar het was een attractie op zich om te zien waartoe het beleid van decennia UMPS-corruptie kan leiden. De koers Parijs-Roubaix rijdt duidelijk niet hier door deze straten.
Temidden dit spektakel bevindt zich achter een klassieke fabriekspoort een tot meetingzaal omgebouwd pakhuis. We zijn vroeg, maar niet de enigen. Meteen de eersten die we aanspreken blijken van Namen te komen, twee professionele muzikanten contemporele en klassieke muziek. Polsen naar hun mening over de Belgische politiek lokt vooral desinteresse uit, hoewel zij zich niet rattachist voelen kunnen zij zich weinig enthousiasmeren voor de toekomst van België.
De deuren gaan open, aan de ingang een affiche van de tournée van de komiek Dieudonné, die onlangs nog het politieke en mediatieke bestel van Brussel over zich heen kreeg. Binnen zo’n 300 stoelen, tafels met boeken en blikjes fris en van voor een verhoog met een tafel, een plant en een gitzwart spandoek van Egalité & Réconciliation. Wij hadden de organisator van te voren gecontacteerd, hij begeleidt ons naar de verantwoordelijke van E&R België. Dat blijkbaar bestaat? Nu ja, de Bergenaar geeft meteen toe meestal in Frankrijk rond te hangen, hem interesseert België nog minder dan de muzikanten. Nog een Belg, maar die is in Parijs gaan studeren en toen nooit meer teruggekomen – we merken een patroon.
Plaatsen ingenomen en de zaal loopt gestaag vol. En voller. En over. Om 15u30 raken wij toch wel onder de indruk, er zijn niet eens genoeg stoelen. Wat de demografische samenstelling betreft, het merendeel is jong volk, nog geen vijf procent heeft de leeftijd van de sprekers zelf. Ondanks wat Marx.be onlangs over de boodschap van Soral schreef, is hooguit een vijfde van allochtone origine (Belgen en de Frans-Italiaanse organisator niet meegerekend), ondanks dat het thema van de dag “France, Islam, Citoyenneté” is. Opvallend normaal volk trouwens, geen subculturele symboliek en geen mannen in soepjurk. Een deel van de vrouwen in hidjab, maar wel van de modieuze soort. Het is duidelijk dat Egalité & Réconciliation een heel ander volk bereikt dan andere niet-partijpolitieke bewegingen in Frankrijk.
De zaal wordt stil wanneer Alain Soral en Albert Ali binnenkomen, omringd door lijfwachten die zich aan de uithoeken van de zaal opstellen. Een deel van de zaal scandeert “Soral! Soral!” en de conferentie start onder enthousiast applaus.
Na een introductie en een korte inleiding van Soral, begint Albert Ali een historische omkadering. Hij zet de aanwezigen aan om de islam in Frankrijk op basis van vier assen te contextualiseren. Toch is zijn uiteenzetting nogal droog, nog voordat hij zijn laatste punt afrondt onderbreekt Soral voor ‘enkele’ kanttekeningen. En dat duurde. Niet om te zeggen dat Soral niets te vertellen heeft, hij heeft een perfecte vat op de sociologische dialectiek. Het is in deze ook duidelijk hoe zijn discours van dat van Ali verschilt, hij overstijgt op charismatische wijze de scheidingslijnen onder het publiek met zijn gepatenteerde punchlines zoals “Ik ben tegen ‘le métissage’ aangezien wanneer je een Franse moslim en een Franse katholiek een kind laat maken, je geheid een Amerikaanse Bling-Bling krijgt.” en “Het Frankrijk van vandaag is net zo onleefbaar voor een moslim als voor een integristische katholiek.”
Toch is duidelijk dat alles wat volgt niet meer voorbereid is. Soral begint een discours, vat dat samen, voegt iets toe, vat het weer samen, voegt wéér iets toe etc. Ali krijgt er bijna geen woord tussen. Maar opnieuw, dat maakt het niet minder interessant, al wordt onze aandacht onderhand wel beproefd met die Franse tong à 200 km per uur.
Ook de vragenronde blijft maar duren, al is dat wel het moment waarop verdeling onder de aanwezigen ontstaat. Soral wordt onder vuur genomen voor zijn duw-en-trek houding tegenover het Front National, zijn steun aan Servië en zijn bocht van 180° tegenover Tariq Ramadan, Albert Ali wordt door de voornoemde twintig procent echter niet in vraag gesteld en krijgt enkele fundamentele vragen over burgerzin onder moslims. Maar ook hier pikt Soral telkens weer langdradig op in, blijkbaar niet zo gelukkig dat hij enkel kritiek krijgt – al moet hier wel bij opgemerkt worden dat de microdragers uitsluitend de Franse moslims aan het woord laten.
Na een afmattende vier uur stilzitten wordt eindelijk afgerond. Na onze benen te strekken steken wij onze ‘elevator pitch’ af om nog wat te netwerken. Op vlak van nieuwe contacten kunnen wij niet klagen, de Frans-Italiaanse organisator blijkt zelfs een fan van Casa Pound. Oh en Sire, er zijn nog Belgen, maar tegen dit tempo zingen zij straks wel allemaal de Marseillaise. Bij Soral staat inmiddels een lange rij om zijn boek te laten signeren en Albert Ali discussieert met zo’n dozijn moslims. De organisator belooft ons de kans om nog met Soral – inmiddels alweer omringd door zijn lijfwachten – apart te spreken.
Dat is ook notenswaardig, wij lezen graag de website en daar zie je slechts zeer zelden een artikel van Soral, maar er is vrijwel geen video of podcast zonder hem. Egalité & Réconciliation blijft in deze zin een éénmansbeweging en Soral bezet als enige het Pantheon. Le Grand Chef omringd door volgelingen die aan zijn lippen hangen, maar zelf met geen moker te activeren zijn. De rangen danig gesloten houden dat een man zijn wil wet is, dat heeft zijn voordeel, maar het legt ook de achilleshiel bloot. Wie zich nog de tijd van een Karel Dillen of een Bert Eriksson kan herinneren, weet waar dat toe kan leiden. Wat is de meerwaarde van al deze toeschouwers? Als je het ons vraagt zijn het vooral politieke activisten van organisaties die de leden wel activeren. Wij gaan bijvoorbeeld ook niet volledig akkoord met Soral, maar wij halen wel voordeel uit zijn werk en zijn hem daar erkentelijk voor. Maar mensen zoals wij kom je hier dan weer niet tegen.
De vermoeidheid slaat ondertussen toe. Na een klein uur wachten kunnen wij eindelijk met Soral spreken. Hij vindt het sympathiek om nationalisten uit het identitaire Vlaanderen op zijn conferentie tegen te komen en hij wenst ons veel geluk toe. Maar hij voegt er wel gelijk aan toe dat de hele Belgische situatie hem niet zo goed bekend is. Ook andere mensen die wij aanspreken geven toe dat Pierre Hillard een grotere meerwaarde zou zijn in onze contreien. Hij concludeert met zeer druk te zijn en dat hij nu al veel conferenties moet afwijzen. Wij zijn zeker niet zijn prioriteit, maar dat was nog geen definitieve afwijzing.
Een ervaring was het wel. Alain Soral en zijn organisatie Egalité & Réconciliation hebben een zeer bijzondere positie in het nationalistische landschap ingenomen en dat is ons nogmaals bevestigd met deze conferentie. Afsluitend is allicht veelzeggend hoe de vragenronde eindigde. Ongevraagd – maar duidelijk voorbereid – schoot er toch nog iemand nerveus recht en steekt een half levensverhaal af tegenover Soral. Een verhitte uitwisseling volgt en de (inmiddels trillende) man sluit af met dat hij nooit of te nimmer Front National zal stemmen. Twee man applaudiseert. Soral schiet gedecideerd terug. Ongeveer de helft van de zaal schiet in een daverend applaus.
En de rest? Die zijn er zelf blijkbaar nog niet zo goed uit. Of ondertussen de inmiddels kokende zaal uit gevlucht.
Namens de afvaardiging,
Ruben, Thierry & anderen – op een zonnig terrasje in Rijsel.