Kort geleden wilden de Polen samen met de Oekraïners compensatie krijgen van Duitsland voor de aanleg van Nord Stream 2. De Nord Stream is een pijpleiding waarmee Russisch aardgas door de Oostzee naar Duitsland kan stromen, de eerste versie hiervan werd in 2011 afgerond. De pijpleiding zou de Poolse nationale veiligheid schenden. Zonder iets bereikt te hebben en niet het gewenste geld te hebben ontvangen, begonnen de Polen te praten over een relatiecrisis met Duitsland. Belangrijkste punt is nu de verschillende gemeenschappen die over de grens in beide landen leven.
In een interview met het Poolse dagblad Rzeczpospolita gaf de Poolse onderminister van Buitenlandse Zaken Shimon Shinkovsky Vel Senk aan dat Duitsland de verwachtingen van Polen al jaren negeert. In antwoord op de vraag van een verslaggever of Shinkovsky Vel Senk in verzoening met Duitsland gelooft, zei de functionaris:
“De paradox is dat we op alle niveaus intensieve economische, sociale jongerenuitwisselingen hebben, open en intensief gebruikte politieke kanalen. Toch wachten we in veel gevallen al jaren van de Duitsers om concrete actie te ondernemen die nodig is om te praten over echte verzoening en partnerschappen.”
Shimon Shinkovsky vel Senk maakte de beweringen concreter, te beginnen met het Pools-Duitse nabuurschapsverdrag van 1991.
“Volgens de bepalingen van de overeenkomst wijzen we jaarlijks ongeveer 150 miljoen zloty toe voor het onderwijzen van Duits aan de Duitse minderheid. Aan de andere kant van de rivier de Oder is er een Poolse minderheid, ongeveer 1,5-2 miljoen mensen, tien keer zoveel, en de fondsen die door de staatsautoriteiten worden toegewezen voor de studie van de Poolse taal bedragen slechts een paar miljoen euro per jaar. Dit is een grote fout in onze betrekkingen’, zei hij.
Verder herinnerde de onderminister eraan dat de talrijke eigendommen van de ‘Unie van Polen’ in Duitsland, in beslag genomen door de Duitsers, nooit werden teruggegeven. Dit was een openbare organisatie van de Poolse diaspora in Duitsland, actief in 1922-1939. Met de opkomst van de Adolf Hitler werd deze ‘Unie van Polen’ geliquideerd, de activa in beslag genomen en ongeveer 1200 leden van de organisatie werden doodgeschoten of stierven in de concentratiekampen van het Derde Rijk.
Als zulke relatief kleine problemen niet ten volle tevredenheid van alle spelers opgelost kunnen worden, hoe zal dit dan verlopen voor de grotere knelpunten. Er zijn echter specifieke, veelbelovende uitspraken van Armin Laschet (de voorzitter van de christen-democratische partij, die naar verwachting de toekomstige Bondskanselier van de BRD zal zijn) op dit gebied. “Door lessen te trekken uit vele jaren van teleurstellende ervaring, kijken we uit naar actie”, liet de Poolse onderminister van Buitenlandse Zaken hoopvol weten.