Vorige week is in de provincie Vrystaat meer dan 100.000 hectare kostbaar weiland met schuren en loodsen en stallen door hevige branden verwoest. Een regelrechte ramp voor  de boeren in de districten Hertzogville, Dealesville, Boshof, Bultfontein en Hoopstad, die  het wegens de grote droogte al zo moeilijk hadden om hun vee van voldoende voer te kunnen voorzien. Die droogte is dan brute pech voor die boeren, zal de lezer hierbij wellicht denken, maar daar kan toch niemand iets aan doen? Juist, of liever niet juist, want het gaat hier niet om zelfontbranding. En daarmee zitten we meteen midden in de pikante kern van het verhaal, waar de titel hierboven naar verwijst. De lezer(es) gelieve mij nu even te volgen naar het gerechtshof van het Vrystaatse Senekal, waar nu al een paar weken twee zwarten terechtstaan voor de gruwelijke moord op de jonge boer Brandin Horner (21) die zij op 1 oktober, samen met nog een derde, tot hiertoe spoorloze kompaan, met messen hebben afgemaakt en rechtop aan een ijzeren paal in het veld ‘tentoongesteld’.

Die moord had de boeren van over heel de republiek en zelfs daarbuiten, zo erg beroerd dat zij op de eerste procesdag massaal naar Senekal waren afgezakt en zelfs een politiecombi hadden omgekieperd die, zoals in de pers bericht, in brand was geraakt. Een boer werd daar ter plekke voor opgepakt en in de nor gesmeten. Een tweede onderging later hetzelfde lot. Omdat beiden blank (excuus, wit) waren, riep de beruchte Julius Malema van de EFF (Economische Vrijheidsvechters) zijn aanhangers met getinte huid en rode hemden en mutsen op om voortaan ook naar het gerechtshof te komen om weerwerk te kunnen bieden aan de ‘racistische’ boeren. Hoewel die dag ook twee ministers, onder wie de minister van politie, aanwezig waren, zongen de EFF-ers al van ’s ochtends vroeg onbeschroomd ronduit racistische liederen als Kill the farmers en Kill the boers. Beide ministers traden niet op. En nu kom ik bij die branden. Donderdag 15 oktober werd door een parlementslid van EFF (hebben die niks anders te doen?) nog een ander liedje gezongen voor het gerechtshof, dat evenmin aan racistische duiding te wensen overliet. Ik vertaal in het Afrikaans: ‘Roep die brandweer, brand hierdie Boere’.

Dat de weivelden tegelijk aan het branden zijn gegaan, hoewel zij op een grote afstand van elkaar liggen, toont aan dat de branden moedwillig zijn aangestoken. Prompt heeft de oppositiepartij Demokratiese Alliansie (DA) de zanger-politicus en zijn ‘mede-EFF-quasi-revolutionairen’ voor het gerecht gesleept op aanklacht van aanhitsing tot brandstichting, geweld en anarchie. ‘Dit is een teken van absolute minachting voor de veiligheid en de levens van landelijke gemeenschappen en een teken van de algehele minachting van hem en zijn partij voor de democratie, de wet en privé eigendomsrecht’, luidt de aanklacht, die ook meteen werd gekopieerd voor de Mensenrechtencommissie. Die wordt met aandrang verzocht de woorden van de liedjes te onderzoeken en als haatspraak te veroordelen. Wat de aangeklaagde brandstichting nog vele malen erger maakt, is de verzwarende omstandigheid dat een jonge boer bij zijn poging om de brand op het ouderlijk erf te blussen, in de hoogste graad verbrand is geraakt en in het ziekenhuis nog vecht voor zijn leven. Het zou de oproep Kill the Boer wel eens griezelig realistisch kunnen maken. Er wordt door de zeer gelovige Afrikaners in groten getale gebeden voor zijn leven. De president zwijgt in alle talen…