Deze week werd in de Nederlandse Tweede Kamer een voorstel Dhr. Van Raak van de Socialistische Partij (SP) behandeld tot verandering van de Grondwet, met als inzet het correctief referendum aan te passen naar een bindend referendum. De behandeling hiervan en de debatten die voorbijkwamen werden met interesse door veel mensen gevolgd. Zeker gezien de laatste volksraadpleging over de relatie van de Europese Unie en Oekraïne, waarbij de Nederlandse bevolking tegen een verdrag stemde en dit vervolgens niet door de regering werd opgevolgd. Het volk vaker raadplegen past ook in een internationale stroming, momenteel speelt de kwestie ook onder Koerden en Catalanen.

De SP deed aldus het voorstel om van een referendum-model waaraan in principe geen gevolgen zitten voor de regering, men ontvangt een advies van de bevolking, over te stappen naar een referendum waarbij de regering de keuze van de bevolking moet overnemen. Eerdere voorstanders van een dergelijke volksraadpleging hadden al na het Oekraïne-referendum laten weten een dergelijk bindende keuze niet te ondersteunen. Het gaat om de partijen D’66, GroenLinks en de PvdA.

Eerdere opvallende keuzes van de bevolking hebben duidelijk een aantal partijen op dit punt doen draaien. Met name de keuze voor Brexit in het Verenigd Koninkrijk en zowel het Nee tegen Europese Grondwet (2005) als die van het Oekraïne-referendum (2016) in Nederland, zorgt ervoor dat pro-EU partijen niet meer staan te trappelen. Een bindend referendum kan hier dan ook tot gevolg hebben dat een Nederlandse regering heel zware en ongewenste keuzes moet maken ook als men dit niet wil.

De discussie over het wel of niet invoeren van een bindend referendum had wel een middag van mooie Tweede Kamerdebatten tot gevolg. Met name de PVV, het FVD en de SP verdedigden vurig het voorstel van een dergelijke volksraadpleging. Er gingen zware beschuldigen naar de partijen, met name D’66 die dit zelf in hun oprichtingsprogramma had staan, die van standpunt zijn veranderd omdat eerder uitkomsten hen niet bevielen.

Helaas voor de voorstanders is duidelijk geworden dat een merendeel van de Tweede Kamer een dergelijk referendum niet zal steunen. Martin Bosma van de PVV was duidelijk niet blij met de keuze van een aantal partijen;

GroenLinks blij. Zojuist referendum gesloopt. De burger staat nu nog machtelozer tegen de linkse elites. Party!pic.twitter.com/v0TAK0s3kQ

— Martin Bosma (@Martinbosma_pvv) 27 september 2017