De internationale koffieketen Starbucks heeft aan de pers laten weten de komende vijf jaar 2.500 ‘vluchtelingen’ in Europa aan te gaan nemen om in haar koffiezaken te komen werken. Het past in een ontwikkeling van de laatste jaren waarin het transnationale grootbedrijf steeds uitdrukkelijker tegen westerse regeringen te hoop loopt, die trachten hun grenzen te sluiten voor de massale toestroom van vooral Afrikaanse immigranten. In de Verenigde Staten van Amerika spraken afgelopen januari zelfs een honderd bedrijven zich uit tegen de eigen President Donald Trump en zijn voorstel om geen vluchtelingen uit bepaalde moslimlanden toe te laten.

Een hernieuwde rol van de grootbedrijven bij de recente in gang gezette immigratiestroom, zat er al een tijd aan te komen. Met name onder de vorige Amerikaanse President Barack Obama werd er meerdere malen met het bedrijfsleven overlegd om in deze kwestie samen stappen te zetten. Er wordt zoal gesproken over het bouwen van huizen en het aanreiken van opleidingen of taallessen aan nieuwe migranten. Vele grootbedrijven als Goldman Sachs, Google en Starbucks spelen graag een rol in dit proces.

De bewuste koffieketen Starbucks start zijn werving in acht landen, waaronder Nederland. Het gaat volgens het bedrijf om 8 procent van de 30.000 Europese werknemers. Volgens regiodirecteur Martin Brok laat het initiatief zien dat „bedrijven zoals het onze hun omvang kunnen gebruiken om levens positief te beïnvloeden”. Opvallend genoeg is het bedrijf met regelmaat zelf negatief in het nieuws als het gaat om de behandeling van de eigen werknemers, middels lage lonen of extreme werkdagen.

Dit geldt natuurlijk voor alle grootbedrijven die in dit het verhaal voorbijkomen. Het misbruik van werknemers, de vervuiling van de leefomgeving of het ontlopen van belastingen blijven een grote zorg. Hoe valt het dan te verklaren dat bedrijven als bijvoorbeeld Goldman Sachs – die zo een substantiële rol hebben gespeeld in het bankroet maken van Griekenland – zich nu bezighouden met de migrantenstroom? Als het doel is om armoede te verminderen zou men ook gewoon bij de inwoners van het land zelf kunnen beginnen.

Deze manier van handelen valt welllicht beter te begrijpen wanneer men naar Duitsland kijkt. In dat land werd in 2015 al direct door de grootbedrijven met blijdschap waargenomen dat er zoveel migranten naar het land kwamen. In 2016 lieten 36 van de voorname bedrijven in een gezamenlijke bericht weten dat men graag meehelpt om de instroom van verse werknemers in de arbeidsmarkt te begeleiden. Dat heeft tot gevolg dat de lonen in het land verder omlaag zullen gaan en met name in de lager geschoolde beroepen. Lagere lonen voor werknemers betekent dat er meer geld overblijft voor de bazen en de aandeelhouders.

Nog recent zagen we een promotiecampagne van het Amerikaanse bedrijf YouTube voorbijkomen, die een filmpje in elkaar heeft gezet om begrip te kweken voor de massale immigratie. Dit kwam op talloze afkeurende reacties te staan. Onder Europeanen is er nauwelijks begrip voor dergelijke acties.