Opvallende uitslagen van een verkiezingspeiling gisteren. De N-VA duikt van +32% naar +24%, terwijl het Vlaams Belang stijgt van net geen 6% naar net geen 14%. De spreekwoordelijke communicerende vaten waren nog nooit zo duidelijk. Enkele bedenkingen en vaststellingen.

Vooreerst benadrukken dat peilingen ‘slechts’ een barometer zijn. Ze kunnen afwijken van de realiteit, maar geven toch een trend aan. Net als bij het aanschouwen van een barometer die de weersverwachtingen aangeeft, gaan mensen zich gedragen naar die verwachtingen. Dat is meteen ook de sterkte (en het gevaar) van peilingen. Ze kunnen de massa beïnvloeden.

N-VA stilaan kop van Jut in de regering

Maar laten we de politieke gevolgen van deze uitslag even bekijken. Want zoals de situatie er nu voorstaat, staat de N-VA-regering met de rug tegen de muur. Ook de CD&V verliest immers meer dan 2%. Het vertrouwen in de regering Michel krijgt een ferme deuk. Dat zal zorgen voor nog meer spanningen binnen de regering en ongetwijfeld zal de N-VA stilaan helemaal kop van Jut zijn.

En de N-VA kan een aantal zaken doen om de situatie proberen recht te trekken, maar of dat überhaupt kan lukken is maar de vraag. In de twee meest voor de hand liggende gevallen maakt de partij van Tom Van Grieken kans om daarvan te profiteren. Ofwel blijft de N-VA in dezelfde spagaat verder regeren en voert het andere zaken uit dan dat het belooft, ofwel verandert de N-VA deze strategie en voert wél uit wat ze aankondigen.

Mogelijkheid één: er verandert niets

In het geval van de onveranderde politieke ‘strategie’ zal de N-VA ongeloofwaardig blijven overkomen. Zeggen dat je bijvoorbeeld Molenbeek gaat “opkuisen”, maar niet meer doen dan enkele huiszoekingen, stoer verkondigen dat Schengen tijdelijk kan opgeheven worden en andere reële aankondigingen aangaande de vluchtelingencrisis, maar tegelijkertijd de staatssecretaris een onverantwoorde import van oorlog en potentieel terrorisme laten organiseren zijn zaken die je niet langer verkocht krijgt aan de bevolking.

Deze manier van politiek voeren drijft de écht rechtse kiezers van de N-VA in sneltempo naar het Vlaams Belang dat wél de grenzen wil sluiten voor asielzoekers, dat wél opvang voor vluchtelingen wil in eigen regio en dat wél Molenbeek opgekuist wil zien van wijk tot wijk en van straat tot straat. En dan hebben we het nog niet over de communautaire kwesties die al lang heel wat N-VA-kiezers naar het origineel, lees Vlaams Belang, deden teruggaan.

Mogelijkheid twee: N-VA voert consequent beleid

Bart De Wever en de zijnen kunnen echter alles over een heel andere boeg gooien. De stoer aangekondigde plannen zouden wél uitgevoerd kunnen worden, met als gevolg dat de vluchtelingencrisis wél ingedijkt zou kunnen worden. Oost-Europese landen zouden hiervoor als legitiem voorbeeld kunnen dienen. Ook inzake het pamperbeleid ten aanzien van de vele moslims (al dan niet geradicaliseerd) zou de N-VA consequent te werk kunnen gaan en eens luisteren naar de Vlaamse bevolking.

Het zou op maatschappelijk vlak al veel kunnen bevorderen, want meteen pakt men hiermee het potentiële terrorisme aan. Komt daar nog bij dat het miljardenbudget dat gebruikt wordt voor enerzijds de vluchtelingencrisis en anderzijds het binnenlands migratiebeleid (waaronder de massale subsidies voor moskeeën en islam-organisaties allerhande) grotendeels de put in de begroting kan vullen en bijgevolg de weinig flatterende term ‘belastingregering’ eventueel zou kunnen terugdringen.

Maar analisten laten verstaan dan bovenstaande politiek eveneens koren op de Vlaams Belang-molen zou zijn. Immers, dat is het uitvoeren van de voorstellen van het Vlaams Belang en de kiezer geeft nog steeds liever zijn stem aan de oorspronkelijke boodschapper. Een stem voor het Vlaams Belang wordt dan wel nog steeds afgedaan als een ‘verloren stem’, de democratie laat echter toe dat de kiezers vrij zijn voor wie ze het bolletje rood kleuren.

Vlaams Belang bepaalt agenda

We mogen ook niet vergeten dat het VB vanuit de oppositie in het verleden wél druk wist te zetten op bepaalde dossiers. Heel wat punten uit het 70-puntenprogramma werden ondertussen uitgevoerd door de meerderheidspartijen in de afgelopen decennia. Een sterk Vlaams Belang in de oppositie is alleszins beter dan een zwakke N-VA in de regering, zoveel is ondertussen duidelijk.

Komt daarbovenop dat de rechts-nationale partij van Van Grieken de N-VA heeft ingehaald – of op zijn minst bijgehaald – op het efficiënt inzetten van alle beschikbare propagandamiddelen op de sociale media. De prachtige en duidelijke infografieken van de N-VA tijdens de laatste kiescampagne werden in stijl al vrij snel overgenomen door het Vlaams Belang. De permanente verspreiding van sprekende afbeeldingen met één simpele quote zijn een perfect propagandamiddel gebleken voor de échte Vlaams-nationalisten. Of hoe je het gezegde ‘don’t hate the media, be the media’ weet om te zetten in de praktijk. Is dat populistisch? Uiteraard, maar om stemmen te halen moét men populistisch te werk gaan, daar zal elke politicoloog het met mij over eens zijn.

Conclusie

Wat er dus ook gaat gebeuren de komende jaren, het zal voor de N-VA erg moeilijk zijn om de trend in de peilingen te kenteren. De twee meest evidente oplossingen spelen mogelijk in hun eigen nadeel en in het voordeel van het Vlaams Belang. De N-VA en hun regering moeten hopen dat er de komende jaren een politiek succesverhaal geschreven wordt dat ze heel duidelijk op hun conto kunnen schrijven. De bevolking moet er effectief beter van worden en de enige verliezers moeten de profiteurs en de criminelen zijn, niet het werkende of echt werkzoekende deel van de bevolking. Facta, non verba, beste De Wever. Geen woorden, maar daden.