Januari 2015, enkele islamitische terroristen vallen de redactievergadering binnen van het links-satirische weekblad Charlie Hebdo. Z vermoordden er verscheidene journalisten. De dag erna zou een nieuwe editie verschijnen met een cartoon van de Franse schrijver Michel Houellebecq. Het verschijnen van zijn nieuwe boek “Soumission” had qua timing niet beter kunnen vallen. Over enkele weken verschijnt het boek ook in het Nederlands (“Onderworpen”). Maar waarover gaat het boek eigenlijk?

De titel leert al een ander. “Soumission” is de Franse vertaling van het Arabische wooord “islam”. Voldoende om de politiek-correcte voelsprieten te rechten.

Lezers van zijn vorige werken als “Elementaire deeltjes” en “Platform” hebben Houellebecq leren waarderen als een schrijver die op een rauwe manier het nihilisme in onze postmoderne samenleving fileert. Ook in Vlaanderen schuwen auteurs als Dimitri Verhulst en Herman Brusselmans het “directe” taalgebruik niet. Maar hun boeken missen de stijl, diepgang en maatschappijkritiek die Houellebecq zijn boeken typeren.

Uiteraard is het boek politieke fictie, maar het biedt heel wat handvaten naar de huidige samenleving. We schrijven Frankrijk rond de lente 2022. Tegen de achtergrond van de nakende presidentsverkiezingen maken we kennis met de jonge Franse professor taalkunde François, die een onbezorgd leven leidt aan en rond de Sorbonne-universiteit in Parijs. Meer uit nieuwsgierigheid dan politieke interesse volgt hij de spannende eerste ronde van de Franse presidentverkiezingen. De kandidate van het Front National (Marine Le Pen wordt niet expliciet genoemd) eindigt vlot als eerste. In de strijd tussen de Moslimbroederpartij en de Parti Socialiste, eindigt een fotofinish in het voordeel van eerstgenoemde.

De presidentskandidaat Mohammed Ben Abbes vindt vlot toegang tot de cenakels van de traditionele partijen en verleidt hen zonder probleem tot samenwerking in ruil voor enkele ministerposten. Het “republikeins front” is zo wankel dat het zich zonder veel weerstand onderwerpt aan de islamitische regels. Ondanks de groeiende spanning in aanloop van de tweede ronde, verlopen de verkiezingen zelf redelijk ordelijk. De moslimkandidaat haalt het en dat gaat niet onopgemerkt voorbij. Hoofddoeken worden verplicht en vrouwen worden min of meer uit het beroepsleven geweerd. Vrouwenbewegingen blijven te vaak hameren op gelijkheid van loon binnen onze maatschappij, maar zijn tegelijk blind voor het grotere gevaar van de islam dat de ganse emancipatie terugschroeft. O ironie!

Houellebecq schetst op verbluffende wijze hoe de linkerzijde in het algemeen de islamitische wetten en normen omarmt die haaks staan op de principes van “gelijkheid, vrijheid, broederlijkheid”. Centrumfiguren als Bayrou staan vooraan om het premierschap op te eisen. Zelfs de katholieke gelovigen gaan volgens Houellebecq uit misplaatste sympathie voor de islam overstag. Enkel de identitaire beweging biedt dapper verzet. Maar ontzegd van de macht en demografisch bedreigd, voert ze een ongelijke strijd. Maatschappelijk glijdt het ooit trotse Frankrijk geruisloos in de moslim-modus. Op micro-niveau masseert het nieuwe bewind onverschilligen in hun richting door polygamie toe te laten.

Met dit boek heeft Houellebecq gedaan wat vele schrijvers uit lafheid of ideologische verblinding weigeren te doen: een kritische analyse maken van onze huidige maatschappij. Het eens zo trotse Frankrijk kreunt onder massa-immigratie en globalisering. In groeiende mate veranderen buitenwijken van grootsteden (“banlieues”) in gebieden die boven de Franse wetten en waarden verheven staan. Voor wie doet alsof de moorden op journalisten van Charlie Hebdo als een verrassing komt, sloot moedwillig de ogen de voorbije jaren. Enkele maanden geleden reden in drie verschillende steden moslims met hun wagen in op Franse voetgangers. En in 2012 vermoordde Mohamed Merah in Toulouse zeven mensen. Met de weigering van zowel PS (links) als UMP (“rechts”) om het beleid af te stemmen op de wensen van de bevolking, bereidt de Franse politiek een gevaarlijke molotovcocktail.

Interessant is dat de schrijver de waaarde van het geloof erkent. Het hoofdpersonage doctoreerde op de Franse 19^e eeuwse schrijver Joris-Karl Huysmans, die later in zijn leven terugkeerde naar het katholieke geloof. Met de Katholieke Kerk die de traditie en de ethische discussies (abortus, euthanasie, homohuwelijk,…) braak laat, schept het een moreel vacuüm. Een agressieve en zelfbewuste islam kan zelfs vanuit een minderheidspositie dat gat vullen. Het is een welgekomen waarschuwing vanwege Houellebecq aan Europa dat haar cultuur gevormd gedurende bijna 3000 jaar, te waarde(n)vol is om zo gemakkelijk te grabbel te gooien.