Zo kwam deze week de Joint-Strike Fighter weer eens in het nieuws, een F-35 toestel dat door de Amerikaanse vliegtuigbouwer Lockheed Martin is bedacht en waarbij veel Europese landen aan de ontwikkeling zijn gaan deelnemen. Wel op voorwaarde uiteraard dat uit de zak van de belastingbetaler ook flink wordt geïnvesteerd. (800 miljoen euro voor NL) Deze week werden op de grote luchtvaarttentoonstelling in het Engelse Farnborough handtekeningen gezet onder een aantal miljoenencontracten voor de JSF, waarbij Nederlandse bedrijven ook contracten in de wacht sleepten.

Echter er is de nodige onduidelijkheid over wat er nou precies aan orders nog zijn te verwachten. De eerder door het Ministerie berekende 8 tot 10 miljard aan omzet zal in werkelijkheid veel lager gaan uitvallen, omdat er minder JSF toestellen gaan worden gemaakt – want wereldwijd minder interesse om te kopen – en het wordt dus eerder de helft of nog minder van de verwachte omzet. Daarbij komt nog dat ook het aantal banen dat het oplevert onduidelijk is, het netto werkgelegenheidseffect zou wel eens rond de nul kunnen liggen.

Tot zover is duidelijk dat 27 Nederlandse bedrijven het gelukt is contracten binnen te slepen. In totaal levert dat alvast 1 miljard euro aan omzet op. Positief lijkt dat met de ontwikkelingsbijdragen ook vakkennis en innovatie blijft behouden voor Nederland, iets dat past bij de in het verleden met grof geld in het leven gehouden vliegtuigmaatschappij Fokker. Hieruit blijkt toch een zekere langere termijn strategie.

Het blijft enkel wel het probleem dat de JSF toch een miskoop blijkt. De enorme lijst met tegenslagen is inmiddels niet meer bij te houden. Thans houden Verenigde Staten alle F-35 straaljagers zelfs weer eens helemaal aan de grond. De aanleiding hiervoor is de brand die eind juni uitbrak in een toestel toen dit wilde opstijgen. Het gevolg was dan ook dat tijdens de eerder genoemde luchtvaarttentoonstelling de toestellen niet eens konden vliegen. Dat belooft ook weinig goeds, Nederland heeft inmiddels al twee toestellen.. en die mogen dus niet vliegen.