Sinds het aantreden van Victor Orban als eerste minister van Hongarije, rommelt het in de pers. Zijn rechtse regering is niet geliefd door de EU-pers omdat de democratische verkozen Hongaarse regering niet naar de pijpen danst van wat de pers noch de EU en VS willen.

David tegen Goliath

De crisis sloeg ongemeen hard toe in Hongarije. De werkloosheid is hoog. De staat torst een enorme schuldenberg, kan amper investeren en is, mee door leningen aangegaan bij het IMF, met handen en voeten gebonden aan EU-investeringen. Het IMF (Rottschild?) houdt Hongarije in de greep, maar dat is/was buiten de democratie gerekend die een stijfhoofd als Orban op de stoel van de eerste minister bracht.

Orban doet er nu alles aan om in sneltempo de schuld aan het IMF te vereffenen. Dat zou binnen een paar maanden al moeten gerealiseerd zijn – het gevolg is wel een torenhoge inflatie – maar eens zover, moet het IMF met personeel en al het land verlaten. Over een sterke versie van ‘Wat we zelf doen, doen we beter’ gesproken. Zeg ook maar: IJsland achterna. Dat land heeft na het failliet de juiste maatregelen genomen en is nu IMF-vrij. Het ‘Westen’ ziet het met lede ogen aan.

De vraag is: hoe zal het IMF reageren, zowel voor als achter de schermen? Hongarije is IJsland niet, het land ligt te centraal om de dingen zomaar op hun beloop te laten.

Exit EU?

Orban slaapt intussen op beide oren, hij is er zo goed als zeker van dat hij zichzelf zal opvolgen na de verkiezingen van dit najaar. Indien de kiezer hem blijft volgen – alle tekenen wijzen er op dat het zo zal zijn – dan wil hij de Hongaren een referendum voorleggen met de vraag of Hongarije de EU moet uittreden. Het is in elk geval de wil van Orban. Of dit op lange termijn een juiste beslissing is, is nu amper te voorspellen. De EU heeft in het huidige Europa Hongarije nodig als doorvoerland. Grote openbare werken – het aanleggen en moderniseren van autostrades (was absoluut nodig gezien de extreem slechte toestand waarin de wegen verkeerden) worden gefinancierd door de EU. Die werken zijn bijna afgerond en het verkeer raast door dit doorvoerland. Net die functie als doorvoerland brengt Hongarije geld in het laadje. Het autowegenvignet is duur, maar transport door je land betekent ook extra verkoop van brandstof en dus het innen van veel taxen. Als het transport zou omgeleid worden – het kan als het moet – verliest Hongarije over heel de lijn.

Hongarije zonder EU

Mocht Hongarije de EU verlaten, dan zal het ook meteen uit de Schengenzone verdwijnen. EU en Schengen is officieel geen eenheid maar je kan er donder op zeggen dat men Hongarije niet ongestraft zal laten in een door EU-lidstaten gedomineerde Schengengroep. Reken maar dat het machtig IMF onaflatend druk zal uitoefenen op de EU om Hongarije in alle opzichten te boycotten. De kortzichtige EU- en Schengenbestuurders zullen Hongarije buitensluiten, zeker als het ordewoord van het IMF komt.

Wat zullen intussen de NAVO en UNO doen? De UNO zal redenen vinden om Hongarije te veroordelen. Orban laat privémilities rustig Romadorpen platbranden en regelmatig worden Roma’s, vrouwen en kinderen inbegrepen, hardhandig toegetakeld en al heel wat Roms werden door deze milities om het leven gebracht. Sommigen zijn letterlijk doodgeslagen met knuppels, volledige gezinnen werden in hun povere huisjes levend verbrand. Het is de zwarte bladzijde van het Orbanbeleid. Er wordt tegen dit ongeremd geweld amper of niet opgetreden. Helaas schijnt Orban in deze niet te beseffen dat dit de achillespees is van zijn beleid. Daar kan en zal hij op gepakt worden door de internationale wereldorde, zeker wanneer hij zijn zin doorzet en het IMF wel degelijk het land moet verlaten (er zal intussen nog fel onderhandeld worden voor het zover is). Orban geeft de UNO zelf de stok in handen om hem te laten slaan. Het is zeer onverstandig. Reken maar dat de NAVO ook niet stil zal zitten en Hongarije zwaar onder druk zal zetten.

Roemenië, Servië, Slovakije…

Hongarije was ooit een groot imperialistisch en centralistisch koninkrijk dat zeer uitgestrekt was en overleefde bij de goodwill van de Habsburgers in de dubbelmonarchie. Het ‘Orbanisme’ wil dat rijk, dat tot de Middellande Zee reikte,  herstellen. Dat Hongarije al langer aast op de Servische autonome provincie Vojvodina is geen geheim. Men heeft gepoogd om einde jaren 1990 (nog voor de Kosovo-oorlog) agressie van toenmalig Joegoslavië uit te lokken om zo een gelegitimeerde oorlog met hulp van de NAVO te voeren om als oorlogsbuit de Vojvodina in te lijven. Dat is mislukt. Reden van die agressie: een deel van die provincie is Hongaarssprekend. Stellen dat het echt Hongaars gebied is, is moeilijk als je weet dat het door de Oostenrijkers en Duitsers in cultuur gebracht werd. Dit geldt niet alleen voor de Vojvodina, maar voor zowat heel de Panonische Vlakte (strekt zich uit van Hongarije tot Roemenië, Kroatië en Servië). De Hongaarse inbreng in de ontwikkeling van dit gebied is door de eeuwen heen miniem en blijft eerder hangen in het gedeeltelijke onderhoud door de kleinschalige landbouw die zonder EU-investeringen nog steeds vooroorlogs zou zijn.

Hongarije aast niet alleen op de Vojvodina (waarvan het grensgebied en de Noord-Westhoek weldegelijk voornamelijk Hongaars is, maar ook nog zeer sterk leeft onder de Duits/Oostenrijkse invloed ook al verzwijgt met dit voor 101%). Het land heeft zijn zinnen gezet op de gebieden in Roemenië en Slovakije die ooit onder de Hongaarse kroon vielen. De druk op EU-collega Roemenië is zeer groot. Zo groot dat Roemenië troepenversterkingen heeft gestuurd, onder het mom van oefeningen, naar de lange grens met Hongarije. Ook de Slovaken zijn terecht ongerust.

Grenscontroles en corruptie

Intussen is Hongarije een zeer vervelende grenshouder. Aan de Schengengrenzen verloopt alles vlot, maar aan de Roemeense grens en de Servische grens zijn de Hongaarse grenspolitie en douane onhebbelijk. Iedereen die het land in of uit wil, wordt oneindig gepest en de herinnering aan de tijd van de communistische dictatuur wordt sterk opgeroepen. Uren nietsdoen door de grensbeambten allerlei is meer de regel dan de uitzondering. Paspoorten twee uur bijhouden zonder te verifiëren en dan met machogedrag de gewone reiziger imponeren is alledaags. Dat dit leidt tot corruptie hoeft geen betoog. De corruptie is nooit weggeweest maar wil je vlot over de grens, hoef je maar een briefje van € 50 in je paspoort te stoppen. Het bespaart je extra controle, zeker bij het binnenrijden van het land. Je kan dan bijvoorbeeld rustig massa’s sigaretten binnensmokkelen of wat ook, je wagen wordt niet gecontroleerd na het geven van dat drinkgeld…

Nationalisme ja en nee

Rechtse nationalisten zijn nogal vrolijk over het beleid van Victor Orban en zijn regering en daar zijn redenen voor. Anderzijds moeten ze beseffen dat de eis van het herstel van het ooit zo grote Hongaarse koninkrijk onaanvaardbaar is, omdat  dit rijk met de verschillende volkeren die het overheerste geen rekening hield. Het was onderdrukkend en het is begrijpelijk dat de Hongaren door hun buren om die redenen niet al te geliefd zijn. Ze worden met een scheef oog bekeken zoals Vlaams-nationalisten bijvoorbeeld met een dubbel gevoel Fransen bekijken, terecht trouwens.

Juiste volksgrenzen trekken in Midden- en Oost-Europa is ontzettend moeilijk, maar ze zijn er wel en eerlijkheid – nationalisme valt en staat met eerlijkheid – houdt in dat je niet anders kan dan stellen dat Hongarije meer bescheidenheid op dat vlak moet tonen.

Dat we sympathie hebben voor het anti-EU beleid van Orban en voor het feit dat hij het IMF de neus wijst, dat begrijpt u wel. De vraag is of de Hongaarse politiek en economie voldoende daadkracht en kunde heeft om op eigen benen te staan. De vraag is ook of het wel gezond is te dromen van een groot-Hongarije als je je eigen land amper van de grootste noden zelfstandig kan voorzien. Nogmaals: Hongarije is IJsland niet en het land is nog steeds niet genezen van de communistische dictatuur. Vrij ondernemerschap gaat niet veel verder dan kruidenier zijn. Eens het gaat om ondernemen, is corruptie en niet-naleven van overeenkomsten al te veel de regel. Ik vrees dat dit alleen maar zal verergeren wanneer Hongarije geheel op eigen benen zal staan omdat dit land nooit geleerd heeft wat onafhankelijk zijn betekent. Zien of koorddanser Orban niet in de ravijn stort en zijn land meteen mee in die ravijn trekt. De toekomst van dit land is onzekerder dan ooit.

Foto 1: Autowegen Hongarije. Hongarije is een doorvoerland en heeft verder geen economisch draagvlak.

Foto 2: Victor Orban, eerste minister Hongarije