In Servië heeft de nationalist Tomislav Nikolic van de Servische Progressieve Partij (SNS) de presidentsverkiezingen gewonnen. Hij haalde het van tegenkandidaat Boris Tadic, die met zijn Democratische Partij (DS) een pro-EU koers vaart. Eerder had Nikolic met zijn SNS ook al overtuigend de parlementsverkiezingen gewonnen, met 24% van de stemmen. Of de SNS nu ook het land gaat regeren is onzeker: er moet een coalitie gevormd worden, en de beslissing ligt wellicht in handen van de Socialistische Partij van Servië, de SPS, waartoe destijds ook de Servische oorlogsleider Milosevic behoorde. Met 14,7% doet ook die partij het opnieuw goed.
In het orthodoxe, traditioneel op Rusland gerichte Servië is de pro-EU-koers van de voorbije jaren een opmerkelijke nieuwigheid. Nadat de socialist Milosevic een reeks oorlogen verloor, werd hij afgelost door een politieke generatie die de belangrijkste Servische warlords uitleverde aan het Internationaal Strafhof in Den Haag. Het land kreeg in ruil in 2011 de status van kandidaat-lidstaat van de EU en de bijhorende geldstroom. De pro-EU-koers zou echter wel eens van voorbijgaande aard kunnen zijn, nu de kiezer de kaarten stevig herschud heeft.
Niet alleen haalde Nikolic het als president, bij de parlementsverkiezingen van 2012 werd zijn SNS met 24% de grootste partij. Nikolic heeft zijn wortels in de Servische Radicale Partij van Seselj, die actief betrokken was bij het optreden van Servische paramilitaire milities tijdens de Balkanoorlogen. In 2008 brak Nikolic echter met Seslj, en ging met de SNS zijn eigen weg.
Welke richting Nikolic daarbij uitgaat is, zoals wel meer politieke evoluties op de Balkan, niet helemaal duidelijk. Publiek heeft Nikolic verklaard dat hij de grenzen van de huidige landen aanvaardt en lijkt hij toenadering te zoeken tot het Westen en Kroatië, maar zeer recent zou hij nog gezegd hebben dat Vukovar ‘altijd een Servische stad geweest is’ en dat ‘Kroaten daar dus niets te zoeken hebben’. Gelet op de massamoord die de Serviërs in deze oorspronkelijk gemengde stad hebben aangericht ligt dat erg gevoelig…
Ook Kosovo blijft uiteraard een levensgroot probleem. De krachtige afwijzing door Servië van de eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring en de volgehouden verdediging van de Servische identiteit van Noord-Kosovo zullen zeker voor spanning blijven zorgen.
